محمد جامی الاحمدی - دانشکده مهندسی نفت و شیمی - دانشگاه صنعت نفت اهواز
حسام نجیبی - دانشجوی دکتری دانشکده مهندسی نفت و شیمی - دانشگاه صنعت نفت اهواز

یکی از مبدلهای حرارتی که در صنایع مختلف بصورت گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد، دیگهای بخار می باشد. در دیگهای بخار مکانیزم عمل جوش بر اساس Nuclcat boiling می باشد که در صورت تمیز بودن سطوح انتقال حرارت می توان در دمای نسبتا پایین به ضرایب حرارتی بالا دسترسی پیدا نمود. متاسفانه در عمل بعد از مدت زمان کوتاهی لایه از رسوب با ضریب حرارتی خیلی پائین روی سطوح انتقال حرارت این سیستمها را میپوشاند. این پدیده ناخواسته که مکانیسم آن هنوز کاملاً شناخته شده نیست باعث کاهش راندمان دستگاه و افزایش دمای سطوح انتقال حرارت می گردد. افزایش دمای سطوح انتقال حرارت بر اثر تشکیل رسوب، باعث شدت یافتن سرعت خوردگی مبدل شده و محصولات حاصل از خوردگی به نوبه خود باعث رسوبگذاری بیشتر می شود. در این کار تحقیقاتی مکانیسم تشکیل رسوب سولفات کلسیم بر روی سطوح انتقال حرارت یک مبدل حرارتی دقیق آزمایشگاهی از جنس استیل ضد زنگ مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین افزایش دمای سطح انتقال حرارت مبدل که در اثر ایجاد رسوب سولفات کلسیم ایجاد می شود اندازه گیری شده و به مکانیسم تشکیل رسوب ارتباط داده شده است.