مصطفی قدمی - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران
اسدالله دیوسالار - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور ایران
حمیدرضا خوشروزی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

فضا در هر دوران پدیده ای دگرگون شدنی است و این دگرگونی را میزان جمعیت انسانی و کیفیت فناوری تحت اختیار آنان تعیین می کند. در کشور ما ایران در سال های پس از جنگ جهانی دوم، بالاترین آمارهای رشد جمعیتی و رشد شهرنشینی ثبت شده است. در این بین،استان مازندران به دلیل ویژگی های اکولوژیکی خاص خود، از حساسیت بالایی نسبت بهتغییرات فضایی برخوردار است. در پژوهش حاضر تحلیل سازمان فضایی استان مازندران بهعنوان هدف اصلی تحقیق برگزیده شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است و باروش توصیفی انجام شده است، به طوری که بررسی سازمان فضایی استان مازندران با استفادهاز مدل های زیپف، لورنز، آنتروپی، جفرسون و کلارک صورت پذیرفت. نتایج پژوهش حاکی ازآن است، که استان مازندران فاقد الگوی نخست شهری بوده و در طول دهه های اخیر هرگزشهر اول استان، کانون برتر جمعیتی، عملکردی و کارکردی استان نبوده است. اما در عین حالیک گرایش به سمت تمرکز در چهار شهر برتر استان وجود دارد و شهرهای برتر استان همگیدر ناحیه جلگه مرکزی استان واقع شده اند و این در حالی است که این پهنه از استان هماکنون، تحت فشار بارگذاری بیش از حد جمعیت و فعالیت قراردارد.

فضا، سازمان فضایی، ساختارفضایی، سلسله مراتب شهری، مازندران