فائزه داستان - دانشگاه شیراز
سینا کرمی راد - دانشگاه شیراز

از دیرزمان، عنصر نور در اسطوره، تاریخ و فلسفه جهان شناسی اقوام گوناگون حضور داشته است و در تمام فرهنک ها و ادیان به نور توجه بسیار شده است از آیین مصر باستان تا بودا و اسلام ، همگی نور را به عنوان مظهری از قدرتی مطلق بیان می کنند که همه کائنات وملزومات از او نشات می گیرند . نور در بناهای اسلامی توجه بسیار شده و عرفای ایرانی در این زمینه نظریات متعددی را بیان کرده اندعرفا نور را عقل نامیدند و گاهی عشق. گاهی قسمتی از عقل را نور نامیدند و گاه خالق را نور دانستند و آن را نورالانوار نامیدند اما مفهوم و معنای انسان نورانی چیزی است که می تواند از این تعاریف ما را به مفهوم هنر و بالاخص هنر ایرانی برساند که این تلالو نور را می توان در آثار معماری اسلامی ایران از جمله مسجد شیخ لطف الله ، مسجدنصیرالملک و ... اشاره کرد .روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است .در این پژوهش پس از اشاره به نظریات نور و دسته بندی آن به صورت توالی زمانی و دیدگاه های نور و نقش آن در معماری ، به بررسی بارزه نور در مسجد نصیرالملک پرداخته می شود .

نور، معماری، قاجار، هنر اسلامی، رنگ