محبوبه کمالی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان
محمدرضا کیخا - استاد یارگروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان

در این مقاله که از نوع توصیفی و تحلیلی می باشد به بررسی مفهومی واژه فسخ و انفساخ و قابلیت اجرای آن در نکاح پرداخته می شود،سوال اصلی در اینجا این است که آیا فسخ و انفساخ که در فقه امامیه از عوامل انحلال عقود محسوب می شوند،نسبت به عقد نکاح چگونههستند؟ در عقد نکاح طرفین یا یکی از آنها نمی توانند حق فسخی برای خود در نظر بگیرند، به عبارت دیگر عقد نکاح از عقود لازم است اماموارد محدود و منحصری در این زمینه وجود دارد، چون نکاح ،یک قرار داد مالی نیست و از سوی دیگر تثبیت خانواده و محدود کردن مواردانحلال آن مورد نظر قانونگذار بوده است،از اینرو همه خیاراتی که در قراردادهای مالی پیش بینی شده است در نکاح مطرح نمی شود مثلا خیارغبن که بر اساس عدم تعادل عوضین در قراردادهای مالی شناخته شده و نیز خیار شرط که مبنی بر توافق طرفین در مورد بهم زدن قرار داداست در نکاح راه نمی یابد. فسخ و انفساخ از جمله موارد انحلال نکاح می باشند با این تفاوت که فسخ ، وجود یک اراده است ، اما انفساخ عدموجود اراده طرفین است،در انفساخ اراده طرفین در بهم زدن عقد وجود ندارد بدون اراده و انشا طرفین عقد بهم می خورد.

فسخ ، انفساخ ، نکاح ، خانواده ، انحلال