منیره حسینی نسب - شهرکرد، دانشگاه شهرکرد، دانشکده علوم پایه، بخش فیزیولوژی جانوری

کلرپایریفوس از جمله آفتکش های خطرناک موجود در بازار مصرف بوده که سالهای متمادی است مورد استفاده قرار میگیرد. این آفتکش به عنوان یکی از پرمصرفترین حشره کش ها در دنیا محسوب شده و در بسیاری از کشورها بدون محدویت استفاده می گردد. کلرپایریفوس از طریقدستگاه گوارش و جذب پوستی به بدن جانوران وارد می گردد. کرمهای خاکی به عنوان اندیکاتورهای زیستی مهم برای تشخیص بسیاری از آلودگیهایشیمیایی خاک در انواع اکوسیستمها، کاربرد دارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات سمی حشره کش کلرپایریفوس ) Chlorpyrifos ) بر تغییرات بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و رفتاری بر کرم خاکی Eisenia foetida بوده است.به این صورت که، ابتدا میزان LC50 برای آفت کش کلرپایریفوس محاسبه گردید. سپس کرم ها به مدت 7 و 5 روز در معرض غلظتهای زیر حد کشندگی1/5و1/10و1/20 از LC50 کلرپایریفوس در کیلوگرم خاک خشک قرار داده شدند. در انتها کرمها شسته شده از آنان مایع سلومی استخراج گردید. و سپس قدرت آنتی اکسیدانی تام مایع سلومیک ) TAC ( به کمک روش FRAP )احیاء فریک( در مایع سلومی کرم های خاکی اندازهگیری گردید. هم چنین در این پژوهش تست گریز از محل و بررسیهای میکروسکوپی )هیستوپاتولوژی( به انجام رسیدند. نتایج حاصله نشان داد که آفتکش کلرپایریفوس موجب کاهش معنیدار در قدرت آنتیاکسیدانی تام مایع سلومی کرمهایخاکی می گردد.و نیز نتایج حاصل از تست گریز از محل نشان دادکه با افزایش غلظت آفتکش بر مهاجرت و فرار کرمهای خاکی از خاک آلوده به سوی خاک شاهد افزوده گردیده است. در بررسیهای میکروسکوپی )هیستوپاتولوژی( نیز آسیب های بافتی در سطح و درون بدن کرم های خاکی مشاهده گردید .

کلرپایریفوس، کرم خاک٬ FRAP ، TAC و هیستوپاتولوژی