حمید صفی خانی محمودی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی نفت دانشگاه ازد اسلامی واحد امیدیه
ناصر تیموری خانه سری - دانشیار دانشگاه صنعت نفت دانشگاه آزاد اسلامی واحد امیدیه

عملیات حفاری از جمله مهمترین و اساسی ترین فرآیندها در صنعت نفت و گاز است استفاده از سیال حفاری در پروسه حفر چاه علاوه بر انتقال نیرو خنک کاری مته، باعث حفظ فشار هیدرواستاتیکی کافی برای یپشگیری از فوران چاه، پایداری چاه و انتقال تراشه های حفاری به سطح می شود با پیچیده تر شدن ساختار چاهها و عملیات حفاری افزایش عمق چاه و نیاز به استخراج از مناطق پرخطر ، دقت در فرآیندهای حفاری نیز افزایش یافته است لذا به دلایل اقتصادی و عملیاتی استفاده از فن اوری های مکمل در واحدهای موجود در دکل حفاری ضروری است این فن آوری های مکمل می توانند به ایمنی عملیات افزواه و باعث پیشگیری از وقوع خسارات مالی و یا جانی احتمالی می شوند گیر افتادن حباب های هوا و یا برخی گازها سمی نظیر H2S در سیال حفاری باعث تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی سیال حفاری می شود برای مثال چگالی سیال به شکل موضعی و لحظه ای تغییر می کند از طرفی کاهش فشار هیدرستاتیکی مورد نیاز برای حفاری را نی زبه همراه خواهند داشت. که این امر می تواند در بدترین شرایط منجر به خسارت جبران ناپذیری از جمله فوران چاه و یا پدیده هرزوری گل شود در این پژوهش به بررسی استفاده از تکنولوژی فراصوت به منظور زدایش حبابهای گاز محصول از سیال حفاری در شرایط امولسیون معکوس پرداخته شد امولسیون معکوس سیال حفاری مورد نیاز مطابق با یک پروتکل استاندارد تهیه گردید و با افزودن هوای پرفشار به نمونه مورد آزمایش شرایط سیال حفاری برگشتی از چاه همراه با حبابهای گاز شبیه سازی شد تابش امواج فراصوت با شدت W/M2 50 در زمانهای مختلف به 350 میلی لیتر نمونه انجام شد تا تاثیر فراصوت در زدایش حبابههای محصور در سیال حفاری روشن شود اندازه گیری وزن نمونه ها و بررسی میکروسکوپی جهت بررسی توزیع و سایز حبابهای قبل و بعد از تابش فراصوت صورت گرفت تابش امواج فراصوت به امولسیون معکوس تهیه شده، به منظور زدایش یاکاهش حبابهای گاز محصور در آن بسیار موثر و کارآمد است.

فراصوت، کاویتاسیون، سیال حفاری، زدایش، حبابهای گاز