لادن یحیی شیبانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، انجمن علمی زمین شناسی، مشهد، ایران
سعید سعادت - ستادیار و عضو هئیت علمی، گروه زمین شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
علی اصغر آریایی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، گروه زمین شناسی، مشهد، ایران

امروزه به دلیل تغییر در وضعیت آب و هوایی از جمله کاهش بارش و بالا رفتن دما، منجر به افزایش زمینهای خشک می شود و یکی از پیامدهای آن پدیده ریز گردها می باشد که فعالیت معادن خصوصا معادن روباز می تواند در بروز این رویداد نقش داشته باشد. مطالعه حاضر که بخشی از رساله کارشناسی ارشد می باشد، معادن واقع در شمال مشهد (حد فاصل ۳۰ کیلومتری) را شناسایی نموده و با بازدید میدانی جهت مشاهده وضعیت و گرد آوری اطلاعات اقدام گردید. معادن واقع در شمال مشهد عمدتا از نوع گچ خاکی و الباقی معادن سیمان، سنگ آهک، مارن و سنگ لاشه می باشد، به دلیل گستردگی منطقه معادن گچ خاکی و سیمان بصورت موردی در شرح موضوع انتخاب گردید. وجود آلاینده هایی چون دی اکسید کربن، مونواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن، دی اکسید گوگرد و سایر مواد فرار) در مرحله حرارت دهی تولید می شوند. میزانی از گرد و غبار تولید شده نیز در مراحل استخراج و در واحدهای فرآوری ایجاد می شود با توجه به شرایط زمین شناسی و اقلیمی منطقه ضمن عنوان چند عامل مولد گرد و غبار در معادن سیمان و گچ، به اثرات زیست محیطی ناشی از ریز گردها در آب و خاک و گیاهان و انسان اشاره شده است و در انتها ارائه چند پیشنهاد جهت کاهش این پدیده ایفاد گردید.

ریزگرد، زیست محیط ، معادل روباز، مشهد ، ایران