رضا سلمانپور - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه تهران
سیده زهرا ابطحی - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه تهران
سلیمان ممی زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه اصفهان

پروزه بررسی باستان شناسی دهستان پترگان شهرستان زیرکوه، استان خراسان جنوبی، در سال جاری با اهداف از پیش تعیین شده و در راستای برطرف کردن خلأ مطالعاتی در مناطق کویری شرق مرکزی ایران انجام گرفت. از جمله اهداف بنیادین این طرح پزوهشی می توان به تعیین قدمت تاریخی منطقه و چگونگی وضعیت استقراری آن در دوران پیش از تاریخ و دوره تاریخی، تحلیل الگوهای استقراری آن در ادوار مختلف زمانی و تعیین پراکنش جمعیتی منطقه در هر دوره و نیز تهیه نقشه باستان شناسی منطقه اشاره نمود. با توجه به داده های بدست آمده از این پزوهش مشخص گردید منطقه مورد مطالعه در دوران پش از تاریخ از توان طبیعی و زیستی مناسب جهت جذب و تشکیل گروه های جمعیتی برخوردار نبوده است، از دوران تاریخی نیز به دلیل شرایط نامناسب اقلیمی و کمبود منابع آبی تنها چند محوطه استقرار موقت مورد شناسایی قرار گرفت. لیکن در اوایل دوران اسلامی احتمالا با تسلط بیشتر بر منابع آبی، استفاده مناسب از آب انبارها و تأمین آب مصرفی شاهد شکل گیری استقرارهای قابل توجهی از این دوران هستیم که این وضعیت تقریبا تا اواخر دوران اسلامی با رشد جمعیتی در برخی دوران ادامه می یابد. از دیگر یافته های این بررسی می توان به شواهد قابل توجهی از ذوب فلزات در ادوار گذشته در میان جنگل های درخت طاق اشاره نمود.

دهستان پترگان، بررسی باستان شناختی، قرون اولیه، پراکنش جمعیتی، ذوب فلزات