احمد فرشچی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع, دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق , مسئول فنی

فرایند توزیع منابع درجوامع، با استفاده از رویکرد برنامه ریزان نسبت به مقوله برنامه ریزی انجام می شود.پس تبین و شناخت الگوهای کنونی توزیع منابع، اولین قدم در شناخت الگوهای مسلط توزیع می باشد. البته اگر اینشناخت مبتنی بر روش شناسی علمی واقعیت های خاص هر جامعه، و نیز بر اساس مدلهای کاربردی باشد، می تواند باعثتوزیع عادلانه منابع شود . تحقیق حاضر نیز بر اساس این نگرش، می باشد. توزیع نابرابر منابع و در نتیجه نابرابری هایاجتماعی نه تنها از مهم ترین چالش های جوامع در حال توسعه از جمله ایران بوده بلکه منشاء بسیاری از مشکلاتاقتصادی، از جمله تشدید روزافزون مهاجرت های روستا شهری، ناهنجاری ها ی اجتماعی و نیز افزایش فقر است.توزیع عادلانه برخی از این منابع از جمله خدمات و تسهیلات بهداشتی درمانی نه تنهاامری ضروری، بلکه برای سلامتیجوامع بسیار حیاتی است، همچنانکه شعار و محوریت گزارش توسعه انسانی سازمان ملل متحد (HDR, 2011) نیزچنین است: سلامتی، مهم ترین ثروت ملل است. . این مقاله ضمن بررسی این موضوع با استفاده از مدل TOPSIS وSAW به رتبه بندی و تحلیل الگوهای توزیع خدمات بهداشتی درمانی در سطح شهرستان های استان کرمانشاه میپردازد . بر این اساس این تحقیق، نحوه پراکنش جمعیت و توزیع خدمات بهداشتی و درمانی بر اساس نتایج مدلآنتروپی موردارزیابی قرار گرفته و همچنین در محاسبه همبستگی بین این دو متغیر (میزان جمعیت و دسترسی بهخدمات بهداشتی ودرمانی) در شهرستان های استان کرمانشاه از مدل اسپیرمن استفاده شده است. نتایج بدست آمدهاز ضریب آنتروپی پراکنش جمعیت (102، 1) بیانگر این است که پراکنش جمعیت در شهرستان های استان متناسباست اما نتایج بدست آمده از دو مدل TOPSIS و SAW مشخص می کند که توزیع خدمات درمانی و بهداشتی درشهرستان های این استان چندان عادلانه نیست. همچنین میزان همبستگی بین پراکنش جمعیت و رتبه شهرستانها درمدل TOPSIS و SAW مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج ناشی از بررسی ضریب همبستگی اسپیرمن، حکایت ازآن دارد که امکانات و خدمات بهداشتی- درمانی نیز بر اساس عامل پراکنش جمعیت، به صورت متعادل توزیع نشده است.

استان کرمانشاه ، نابرابری های اقتصادی ، خدمات بهداشتی- درمانی، مدل آنتروپی ، مدل اسپیرمن TOPSIS ، SAW