مهری چنگی آشتیانی - استادیار دانشکده فنی وحرفه ی دکتر شریعتی

رابطه عقل و ایمان یا به تعبیری رابطه اعتقاد دینی و ایمان ، از مهم ترین مسایل در حوزه دین پژوهی است آکوییناس یک عقل گرا ست به این معنا که او هرگز برای فهم حقیقت به چیز دیگری، جز عقل خودتکیه نمی کرد، اکویناس در تفسیر عمل ابراهیم (ع) هم جنبه دینی را در نظر گرفت و هم سعی کرد تفسیری فلسفی و عقل گرایانه از آن ارایه دهد. به اعتقاد او فرمان الهی که سبب ساز عمل قربانی کردن از سوی ابراهیم (ع) بود، هم از لحاظ دینی و ایمانی قابل توجیه است و هم از نظر عقلانی. در مقابل، ایمان گرایى کرکگور، مسلکى است که در ارزیابى نظام مفاهیم دینى و اعتقادى، اصالت و حقیقت را به ایمان موجود در نفس انسان به عنوان یک تجربه دینى و شهودى می دهد و حقیقت دینى را با ایمان قابل تبیین و توجیه می داند کرکگور که معروف ترین تفسیر را از این موضوع ارایه کرده است، اعتقاد دارد ابراهیم (ع) با این عملش از اخلاق فراتر رفت و درون را بر برون ترجیح داد. به عبارت دیگر از نظر کرکگور ابراهیم (ع) با این عمل، کلی را کنار گذاشت و به جزیی رسید. جزیی جایش در دین است ولی جای کلی در اخلاق است. به باور کرکگور عمل ابراهیم (ع) عملیدینی بود و عقل می تواند آن را درک کند. او معتقد است این داستان ایمان از جایی آغاز می شود که عقل پایان می یابد، بنابراین عمل ابراهیم (ع) نیز عملی ایمانی بوده است.

توماس اکویناس، عقلانیت، اسماعیل (ع)،آموزه های وحی ، ایمان گرایی، کرکگور