ماندا بهزادفر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
غزال کرامتی - استادیار و عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

خاطره انگیزی جزء یکی از کیفیات مطلوب فضاهای شهری موفق است. به عبارتی قدرت هر فضا در ایجاد فرصت هایی جهت بروز رویدادهایی سرشار از خاطره برای ناظرین، تاثیر بسزایی بر استقبال مردم از آن فضای شهری می گذارد و موجب هویت زایی فرهنگی در آن فضای شهری می شود. یکی از عناصر مهم معماری در عصر حاضر، که نقش مهمی را در ایجاد حس خاطره انگیزی فضا ایفا می کند، معماری یادمانی است که می توان گفت نقش بسزایی در ایجاد حس خاطره انگیزی شهری دارد. در پژوهش های پیشین کمتر از رویکردهای معماری پایداری در ارایه نظر در مورد معماری یادمانی استفاده شده است. از اینرو ضرورت پرداختن به چنین موضوعی در حوزه تاریخ معماری معاصر ایران و جهان کاملا آشکار است و نیازی به بحث و استدلال درباره ضرورت آن احساس نمی شود. در مقاله حاضر سعی شده به روش تحلیلی و توصیفی، به بازخوانی مفهوم پایداری در معماری یادمانی ایران و غرب پرداخته شود. بر اساس چارچوب نظری پژوهش، پنج مفهوم طراحانه برای تحلیل آثار مورد استفاده قرار گرفتند که عبارتند از: 1- ایده های ساختار دهنده طرح (مفهوم)، 2- شکل و فرم در بنا، 3- هویت، 4- مصالح در بنا، 5- فناوری ساخت، 6- رابطه با بافت و محیط پیرامون، 7- یادمانی بودن. مطالعات صورت گرفته نشان دهنده آن است طراحی پایدار نوعی از طراحی است که قصد دارد به نیازهای امروز بدون آسیب رساندن به منابع نسل های آینده پاسخ دهد. در طراحی پایدار باید به پایداری اجتماعی و اقتصادی به اندازه مصرف انرژی و تاثیر محیطی ساختمان ها و شهرها اهمیت داده شود. ما در این مقاله به تفکیک مفاهیم مربوط به پایداری، به بررسی و تطبیق این مفاهیم با چندین اثر یادمانی داخلی و خارجی پرداختیم و به بازخوانی مفاهیم پایداری در آثار یادمانی ایران و غرب رسیدیم. در شرایط کلی ارتباط عمیقی میان دو مفهوم پایداری و یادمانی بودن مشاهده می شود.

معماری یادمانی، پایداری در معماری یادمانی معاصر، عنصر دیداری، یادبود شخصیت، عنصر مربوط به گذر