سیدعلی رضا سیدمحمدی - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، خوزستان- ایران
علی اشرف جعفری - دانشیار، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران، تهران- ایران
نسرین سادات سیدمحمدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران- ایران
سیدنادر موسویان - دستیار علمی دانشگاه پیام نور خوزستان، خوزستان- ایران

با هدف تعیین مناسب ترین ژنوتیپ های علف گندمی بیابانی با شرایط شهر اراک، 31 ژنوتیپ جمع آوری شده از بانک ژن منابع طبیعی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، در دو آزمایش جداگانه آبی و دیم، به صورت متراکم در کرت هایی به ابعاد 2 × 1 متر، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال های 1383 و 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک کشت و صفات تاریخ ظهور سنبله، تاریخ گرده افشانی، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، اندازه برگ پرچم، فاصله برگ پرچم تا زیر سنبله، وزن هزاردانه، تعداد پنجه در بوته، وزن بذر در سنبله، تعداد بذر در سنبله، شاخص برداشت و عملکرد بذر و علوفه اندازه گیری شدند. نتایج مقایسه میانگین و تجزیه مرکب نشان داد که ژنوتیپ های 341M (بانک ژن) و (3477P(4 (بانک ژن) و (287P(8 (منشاء اسدآباد) و (1369P(6 (منشاء همدان) به ترتیب با تولید 550، 506، 492 و 481 کیلوگرم بذر در هکتار و ژنوتیپ های (341P(11 (بانک ژن) و (3477P(4 (بانک ژن) و (965P(15 (دماوند) به ترتیب با تولید سالانه 3/49، 3/47 و 3/01 تن علوفه خشک در هکتار، در دو شرایط آبی و دیم، نسبت به بقیه ژنوتیپ ها برتری داشتند. ژنوتیپ های (3477P)4 (بانک ژن) با تولید 3/47 تن علوفه و 5/506 کیلوگرم بذر در هکتار و ژنوتیپ 341M (بانک ژن) با تولید 2/59 تن علوفه و 550 کیلوگرم بذر در هکتار، به عنوان ژنوتیپ های مناسب اقلیم اراک معرفی شدند.

اراک، تجزیه مرکب، علف گندمی بیابانی، عملکرد بذر، عملکرد علوفه