محمدرضا احدی - عضو هییت علمی پژوهشکده حمل و نقل، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی
محمدزمان حسن پور - کارشناس ارشد پژوهشی پژوهشکده حمل و نقل، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی
آرسام صلاحی مقدم - کارشناس ارشد پژوهشی پژوهشکده حمل و نقل، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

روند روبه رشد سوانح ترافیکی در اکثر کشورها از مشکلات جدی سلامت عمومی محسوب میگردد. برابر آمار منتشره توسط سازمان پزشکی قانون ایران میزان کشتههای حوادث رانندگی در سال 1393 به 16872 نفر رسیده است. هدف از این پژوهش شناسایی و عوامل موثر بر شدت صدمات در تصادفات ترافیکی و شدت اثر هر یک از عوامل میباشد ازاینرو در این پژوهش با استفاده از اطلاعات ثبتشده در فرم کام 114 مربوط به محور تهران- قم از پایگاه اطلاعاتی راهور برای سال 1394، عوامل موثر بر تصادفات این مسیر بررسی گردید. برای این منظور، عوامل تصادفات فوتی، موردبررسی قرار گرفت. بر روی هر یک از داده های دستهبندیشده مدل لجستیک چندگانه با استفاده از نرم افزار Stata و مدل بیزین با استفاده از نرم افزار OpenBUGS انجام شد و بر اساس روش stepwise، میزان نسبت شانس (OR) هریک از عوامل خطر برای تصادفات شناسایی شد. نتایج این مطالعه نشان داد نبستن کمربند ایمنی و تجاوز از سرعت مجاز بیشترین تاثیر را در مرگ ناشی از تصادفات داشتهاند. بهطوریکه با ثابت نگهداشتن سطوح سایر متغیرها، نبستن کمربند ایمنی شانس فوت را 5/8 (بر اساس مدل بیزین) برابر افزایش میدهد. در مورد تجاوز از سرعت مجاز نیز بهشرط ثابت بودن سطوح سایر متغیرها، افرادی که سرعت غیرمجاز داشتهاند نسبت به افرادی که در محدوده سرعت مجاز رانندگی کردهاند (بر اساس مدل بیزین)، 4 برابر بیشتر منجر به فوتشدهاند درنتیجه با اعمال قانون برای این دو عامل تصادف حدود 90 درصد تصادفات منجر به فوت کاهش مییابد درنهایت میتوان بیان کرد که ضرایب نسبت شانس یکی از راههای شناسایی عوامل خطر در تصادفات بهمنظور اعمال قوانین بوده که برای کاهش بیشتر تلفات با اعمال بهتر و موثرتر قوانین برای این دو عامل میتوان کاهش چشمگیری در تصادفات فوتی ایجاد گردد.

تصادفات ترافیکی، مدل های پیش بینی تصادف، مدل لجستیک چندگانه، استنتاج بیزین