مریم خاکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت سلامت، ایمنی و محیط زیست، گروه مدیریت محیط زیستHSE واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی،اهواز، ایران
امیرحسین دوامی - استادیار گروه مدیریت محیط زیست، گروه مدیریت محیط زیستHSEواحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایران

پایانه های نفتی واقع در بنادر ایران ،سطح بالایی از ریسک های ایمنی و محیط زیستی و احتمال وقوع حریق های گسترده در مراحل مختلف فرایند تخلیه و بارگیری و نگهداری فراورده های نفتی را به خود اختصاص داده اند. یکی از اصلیترین و کلیدی ترین عناصر در سیستمهای مدیریتی موفق، لزوم آمادگی و طرح ریزی برای واکنش در شرایط بحرانی و اضطراری جهت کاهش پیامدها و محافظت از پرسنل است.هدف از این مطالعه، ارزیابی کمی ریسک تجهیزات وتاسیات نفتی و مدلسازی پیامد حریق ناشی از آن ها و استفاده از نتایج جهت تدوین طرح واکنش اضطراری بوده است .این مطالعه در دو مرحله انجام شده است،در مرحله اول به بررسی نتایج شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک انجام شده در منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی ،پرداخته شده،با مشخص شدن ریسک هایی که پتانسیل تبدیل شدن به یک وضعیت اضراری دارند بویژه در ترمینال های نفتی،در مرحله بعد جهت برنامه ریزی آمادگی و واکنش اضطراری،به ارزیابی کمی ریسک تجهیزات و مخازن ذخیره فراورده نفتی سبک که به طور عمده بنزین است و مدل سازی پیامد های نشت آن با استفاده از نرم افزارPHAST6.7 پرداخته شد. نتایج ارزیابی کمی ریسک،تجهیزاتی که درصد بالایی از ریسک بر حسب ایجاد نوع حریق و انفجار را به خود اختصاص دادند،نشان داد، مهم ترین نتایج مدل سازی پیامد حریق مربوط به تشعشع حرارتی ناشی از آتش استخری در شرایط آب و هوایی/س6D mاست. احتمال وقوع انفجار بسیار پایین است و به لحاظ ریسک جمعی سایت نفتی مورد مطالعه در ناحیهALARPقرار گرفته است. دراین مطالعه علاوه بر تجهیزات باریسک بالا ،کانون خطر و حادثه نیز در پایانه نفتی مورد مطالعه مشخص شد. از نتایج ارزیابی کمی ریسک ها و تاسیسات و مدلسازی پیامد در طرح ریزی راه های فرار وتخلیه اضطراری در برنامه ریزی اصولی مدیریت شرایطاضطراری و ارایه طرح واکنش اضطراری استفاده گردید

طرح واکنش اضطراری،مدلسازی پیامد،ارزیابی کمی ریسک،PHAST.بندر امام خمینی،پایانه های نفتی