صدیقه زارع کیا - نویسنده مسیول و استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
ناصر باغستانی میبدی - عضو هییت علمی بازنشسته، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
علی بمان میرجلیلی - محقق پژوهشی، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
محمدرضا احمدی - کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان یزد

در طرح های مرتعداری با توجه به نوع مرتع از نظر کیفیت و با در نظر گرفتن شاخص های فنی، عملیات اصلاحی مناسب از جمله ذخیره نزولات جهت استفاده صحیح و اصولی و جلوگیری از تخریب مرتع پیشنهاد می گردد. حال با گذشت چندین سال از اجرای این عملیات و علی رغم صرف مبالغی از بیت المال، لازم و ضروری است این شیوه مدیریت مراتع به منظور مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف، رفع مشکلات و تنگناها و در نتیجه سرعت بخشیدن به اجرای آن، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. به همین منظور طرح مرتعداری مزرعه بلبل در اشکذر انتخاب گردید. پس از مشخص شدن محدوده طرح،منطقه معرف در سه ارتفاع مختلف (به عنوان سه سایت) در محدوده ذخیره نزولات و همچنین منطقه ای به عنوان شاهد برای هر کدام از سایتها مشخص شد. در پایان فصل رویش آماربرداری انجامگردید و در هر منطقه پارامترهای مختلف گیاهی در 100 پلات 9 مترمربعی در راستای 5 ترانسکت اندازه گیری شد. پس از تجزیه و تحلیل نتایج نشان دادمتوسط پوشش در مناطق دارای ذخیره نزولات (متوسط سه سایت) حدود 4 درصد و در منطقه شاهد و بدون ذخیره نزولات در حدود یک درصد می باشد. همچنین متوسط تراکم گونه درمنه در منطقه شاهد (متوسط سه سایت) حدود 1000 بوته در هکتار می باشد در حالیکه در منطقه ذخیره نزولات حدود 4000 بوته در هکتار برآورد گردید. این در حالیست که هیچ بذرکاری یا بذرپاشی در منطقه انجام نشده و تمام پایه های ایجاد شده از طریق تجدید حیات طبیعی صورت گرفته استو این نشان می دهد سازه ها تا حدی توانسته اند در شرایط بسیار سخت سالهای خشک مقدار رطوبت بسیار کم را نیز ذخیره کرده و در اختیار گیاه قرار دهند.

ذخیره نزولات؛فارو؛ پوشش گیاهی؛ اشکذر