ایمان رحیمی - کارشناسی ارشد مهندسی جوش، دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر
شایان نژادشمسی - دانشجوی دکتری، دانشکده مکانیک دانشگاه تهران
مهدی احمدی نجف آبادی - دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی امیر کبیر

اندازه گیری تنش پسماند برای قطعات در حال کار یک مجموعه با روشهای مخرب عملا غیرممکن است. لذا در این موارد استفاده از روشهای غیرمخرب مانند روش آلتراسونیک از اهمیت به سزایی برخوردار است. یکی از مشکلات موجود در زمینه اندازه گیری غیر مخرب تنش پسماند به روش آلتراسونیک، تعیین ضرایب آکوستوالاستیک ماده می باشد. در واقع برای تبدیل داده های بدست آمده از اندازه گیری به روش آلتراسونیک، می بایست این ضرایب به دقت تعیین شوند. اما به دلیل مشکلاتی اعم از زاویه دار بودن منطقه متاثر از حرارت به دلیل پخ جوشکاری و ضخامت کم این منطقه تعیین ضرایب این منطقه به صورت دقیق انجام نمیشود. در این پژوهش برای تعیین ضریب آکوستوالاستیک منطقه متاثر از حرارت (1(HAZ شبیه سازی عملی انجام گرفت. شبیه سازی بدین صورت انجام گرفت که منطقه متاثر از حرارت به چهار قسمت تقسیم شد و سپس با انجام سیکلهای مختلف عملیات حرارتی بر روی نمونه های استاندارد تست کشش ، این منطقه به صورت چهار قسمت مجزا شبیه سازی شد. از این ضریب در تعیین تنش پسماند نمونه های جوشکاری شده فولاد زنگ نزن آستنیتی با استفاده از امواج آلتراسونیک Lcr استفاده شد و سپس داده های بدست آمده با روش کرنش سنجی سوراخ مقایسه گردید. با مقایسه تنشهای بدست آمده از روش شبیه سازی عملی HAZ و روشهای پیشین محاسبه ی ضریب آکوستوالاستیک و مقایسه با روش کرنش سنجی سوراخ، مشاهده شد که این روش موجب بهبود دقت اندازه گیری تنش پسماند در نمونه های جوشی شده است.

ضریب آکوستوالاستیک، HAZ، فولاد زنگ نزن آستنیتی، امواج Lcr، کرنش سنجی سوراخ