ساحل پاکزادتوچایی - عضو هیات علمی پژوهشکده تالاب بین المللی هامون، دانشگاه زابل
سیدمحمود قاسمپوری - عضو هیات علمی گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس
علیرضا ریاحی بختیاری - عضو هیات علمی گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس
صابر خدابنده - عضو هیات علمی گروه زیست دریا، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

آلودگیهای شهری علاوه بر انسان، بر سایر موجودات، منجمله پرندگانی که در محیط مشترک با انسان زندگی میکنند، تاثیرگذارند. بنابراین با بررسی وضعیت سلامت این موجودات به عنوان گونه های دیده بان (Sentinel)، میتوان به وضعیت سلامت آنها و همچنین محیطهای شهری پی برد. هدف از انجام این مطالعه، استفاده از کبوتر وحشی (Columba livia) به عنوان گونه ی دیدهبان در بررسی میزان تجمع بنزوآپایرن (BaP) در بافتهای این پرنده در شرایط آزمایشگاهی و میدانی بوده است. برای انجام کار، پرندگان در 5 تیمار بصورت خوراکی در معرض 0/1) BaP، 2/5، 5، 7/5 و 10 میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن) قرار گرفتند. همچنین به منظور مقایسه ی نتایج آزمایشگاهی با محیط آلوده ی شهری (بخش میدانی)، 12 پرنده نیز از کلانشهر تهران تهیه و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج روند متفاوتی از تجمع BaP در بین دو دسته نمونه را نشان داد که عامل آن میتواند راه های متفاوت دریافت ترکیب از محیط باشد. نتایج حاصل از بررسی فاکتور تجمع زیستی نیز نشان داد که میزان تجمع BaP در بافتها اندک بوده، که احتمالا0 میتواند ناشی از سرعت بالای تغییر شکل زیستی ترکیب BaP در بافتهای پرنده باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، بافت چربی در درجه ی نخست و سپس عضله ی این پرنده میتوانند در پایش زیستی BaP در کلانشهر تهران به کار روند.

کبوتر، گونه ی دیده بان، بنزوآپایرن. کلانشهر تهران