رحیم سرور - استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
ساره فخاری - عضو هیات علمی گروه معماری و شهرسازی موسسه آموزش عالی لامعی گرگانی، گرگان، ایران

پرداختن به بهسازی و نوسازی شهرها، و به طور کلی، دخالت در کالبد بافتهای تاریخی شهری همواره یکی از مسائل اساسی در شهرهایی است که قدمت نسبتا طولانی در شهرنشینی و مدنیت داشته اند. بازآفزینی شهری یکی از شیوه های عمده مداخله در این شهرهاست. با وجود آنکه نحوه این مداخله ها در کشورهای مختلف، با توجه به شرایط حاکم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آنها صورت می گیرد اما در عین حال در برخی از اصول و روش ها مشترک اند. بنابراین مطالعه تجارب صورت گرفته درحوزه بازآفرینی شهری در سایر کشورها، هم، به جهت یافتن الگوها و شیوه هایی که با شهرهای ایران تطبیق بیشتری دارد، و هم به جهت دستیابی به نگرش ها و دیدگاه های جامع تر امری ضروری به نظر می رسد. لذا این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و از طریق ابزار کتابخانه ای و اسنادی، تجارب جهانی بازآفرینی شهری در ایران و سایر کشورها را مورد مطالعه قرار می دهد. واکاوی تجربیات در حوزه احیای بافت تاریخی در شهرهای ایران حاکی از نارسایی ها و چالش های اساسی در زمینه های مختلف مدیریتی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که نیازمند اصلاح ساز و کارهای موجود می باشد. نتایج نشان می دهد عناصر عمده ای چون برنامه ریزی بلندمدت با محوریت منطقه تاریخی، تامین منابع مالی روشن چه در بخش عمومی و چه در بخش خصوصی، مشارکت فعال وآگاهانه ساکنین این مناطق در فرایند بازآفرینی، و در راس همه این عوامل نقش رهبری و اداره کننده مدیریت شهری در طرح های مختلف بازآفرینی و احیای بافت تاریخی شهرهای ایران موثر است.

مداخلات شهری، بهسازی، نوسازی، بازآفرینی شهری، بافتهای تاریخی