امیر لطفی حقیقت - دانش آموخته دکتری مشاوره دانشگاه آزاد قم
محمدرضا شرفی جم - دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، استاد دانشگاه تهران
زهرا شایسته فرد - دانش آموخته دکتری مشاوره دانشگاه آزاد قم

پژوهش حاضر با هدف بررسی معنای زندگی از دیدگاه امام سجاد علیه السلام انجام شد. روش پژوهش، کیفی با رویکرد تحلیل متن و بصورت قیاسی- استقرایی است. جامعه پژوهش شامل ادعیه امام سجاد علیه السلام در کتاب صحیفه سجادیه می باشد. روش نمونه گیری نیز هدفمند است. برای تحلیل داده ها از روش توصیف، مقایسه، مقولهبندی و مفهوم سازی استفاده شده و به همین منظور از همه ادعیه 54 گانه موجود در صحیفه سجادیه به عنوان متون مورد مطالعه استفاده شد. پس از بررسی ادعیه صحیفه سجادیه با روش تحلیل متن فرازهای مورد نظر انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مولفه های استخراج شده بر اساس چهار محور رابطه انسان با خداوند، رابطه انسان با هستی، رابطه انسان با دیگران و رابطه انسان با زندگی تقسیم بندی و در ذیل هر کدام مقولات مرتبط استخراج و بررسی شدند. یافته ها بیانگر امکان استخراج یک الگوی معنایی برای زندگی در چارچوب معارف موجود در ادعیه صحیفه سجادیه است. در نتیجه این الگو بسیاری از الگو های روانشناختی برای معنا یابی زندگی را پوشش می دهد. از این رو می توان از این الگو برای تبیین معنای زندگی و کمک به فنون روان درمانگری برای معنا یابی زندگی مراجعان استفاده کرد.

معنای زندگی، صحیفه سجادیه، روان درمانگری