بررسی علل ایجاد کننده ی استرس شغلی و راهکارهای کاهش آن در تکنولوزیست های جراحی و پرستاران: مقاله ی مروری

مقدمه: استرس حالتی روانشناختی است که با بروز تغییرات فیزیولوژیک و روانی ظاهر می شود. امروزه استرس جزء جدایی ناپذیر زندگی است و افراد شاغل زمان زیادی را در محیط کار می گذرانند. انجمن ملی ایمنی حرفه ای آمریکا، پرستاری را در راس مشاغل پراسترس معرفی می کند. مشاغلی که با استرس زیاد مواجه بوده و فرسودگی شغلی در آن ها بالاست، احتمال ترک شغل نیز در آن ها بیشتر است. به طور کلی در مشاغلی که ارتباط انسانی مطرح است، افراد به دلیل شرایط غیرقابل پیش بینی استرس شغلی بیشتری را تجربه می کنند محیط اتاق عمل و کارمندان آن نیز با این عوامل تنش زا روبرو هستند که این تنش سلامت افراد را به خطر انداخته و برعملکرد و زندگی شخصی آن ها تاثیر می گذارد. به دلیل اهمیت بالای این موضوع پژوهش ها ی متعددی در خصوص استرس شغلی و راهکارهای کنترل و کاهش آن ها انجام شده است. لذا در مطالعه ی حاضر عوامل ایجاد کننده ی استرس شغلی به ترتیب اولویت و نیز راهکار های کاهش آن، بررسی شده اند. روش بررسی: مطالعه ی حاضر از نوع مروری می باشد که در سال 1398 انجام شده است.در این مطالعه مقالات منتشر شده بین سال های(1998-2019) موردبررسی قرار گرفت. به منظور دستیابی به مستندات علمی مرتبط، جستجوی الکترونیکی به دو زبان فارسی و انگلیسی و با استفاده از کلید واژه های اتاق عمل(Operating room )، پرستاران(Nurses)، استرس شغلی(Job stress, Occupational stress) ، مدیریت استرس (Stress management) استفاده شد.یافته ها: در مطالعه ی پیش رو مجموعا 39 مقاله مورد بررسی قرار گرفت که از این بین 24 مقاله به زبان فارسی و 15 مقاله به زبان انگلیسی بودند.مهم ترین علل در بعد مدیریتی وجود استرس شغلی، عدم وجود آموزش تخصصی و روانشناسی برای کارمندان، حمایت سازمانی ادراک نشده، فقدان امنیت شغلی، فقدان مکانیسم های کنترل و ارزشیابی‬‬‬‬‬‬‬‬‬، عدم به کارگیری افراد با توجه به توانایی ها‬‬‬‬‬‬‬‬‬، حجم کاری زیاد و اضافه کاری اجباری، عدم مشارکت کارمندان در تصمیم گیری و در بعد محیط فیزیکی شامل: وجود شرایط نامناسب محیط کار، امکانات پرسنلی، بوی ناخوشایند و مواد شیمیایی و در بعد فردی و مراقبتی شامل: ضعف ارتباطی افراد و تعارض با سایرین، درآمد ناکافی و کاهش معنویت بودند. راهکار های معرفی شده در غالب مطالعات، آموزش مدیریت استرس و آموزش جهت مقابله با استرس را جهت کاهش استرس شغلی معرفی نمودند. در تعدادی مطالعات، حمایت اجتماعی و شغلی محیط کار به عنوان راهکار معرفی کرده اند. و تعدادی دیگر، برگزاری همزمان کلاس های مرتبط با هوش هیجانی و سبک های مقابله با استرس را به عنوان راهکار کاهش استرس شغلی معرفی نموده اند. تعدادی نیز ارتقاء سلامت معنوی و ایجاد تجارب معنوی مثبت توسط مدیران ارشد را به عنوان راهکار کاهش استرس شغلی دانستند و تعداد کمی از مطالعات نیز آموزش مدیریت زمان را مفید دانستند. نتیجه گیری: به نظر می رسد با توجه به پژوهش و مداخلات بسیاری که در رابطه با آموزش مدیریت استرس انجام شده است، برگزاری کلاس های آموزش مدیریت استرس و مقابله با استرس در قالب سمینارها،جلسات بازآموزی و کارگاه ها مفید واقع شود. از طرفی بایستی مدیران در سطوح بالاتر توجه بیشتری به نقش حمایت اجتماعی و شغلی داشته و برنامه ریزی برای حل مشکلات کارمندان، جهت کاهش استرس شغلی آنان داشته باشند. همچنین می توان با برنامه هایی جهت گرامی داشت روزهای شغلی باعث کاهش استرس کارمندان و افزایش حمایت از آن ها شد. به علاوه انجام آزمون های ارزشیابی استرس شغلی به صورت دوره ای برای کنترل سطح استرس شغلی و استخدام روان شناس جهت انجام مشاوره در بیمارستان ها می تواند کمک کننده باشند.

کلیدواژه ها:

استرس شغلی ، مدیریت استرس ، اتاق عمل ، تکنولوزیست جراحی ، پرستاران