بررسی احتمال خطر ابتلاء به دیابت تیپ دو و ارتباط آن با برخی ویژگی های دموگرافیک در جمعیت 65-25 ساله شهر زاهدان در سال 1395

زمینه و هدف: دیابت یک مشکل عمده بهداشت عمومی و یکی از مهمترین بیماری های مزمن است که زمینه خطر را برای دیگر بیماری ها ی خطرناک مانند بیماری قلبی ، سکته ، پرفشاری خون ، نابینایی ، بیماری کلیوی و بیماری سیستم عصبی فراهم می کند. مطالعه حاضر با هدف تعیین احتمال خطر ابتلا به دیابت تیپ دو و ارتباط آن با برخی ویژگی های دموگرافیک در جمعیت 65-25 ساله شهر زاهدان در سال 95 انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه توصیفی – تحلیلی و از نوع مقطعی بود. جامعه مطالعه شامل کلیه افراد 25 تا 65 ساله ایرانی ساکن شهر زاهدان بود. بر اساس فرمول حجم نمونه و با در نظر گرفتن احتمال ریزش تعداد1000 نمونه واجد شرایط به روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرارگرفتند. ابزار گردآوری داده ها فرم ارزیابی خطر دیابت نوع دو فنلاندی بود که یک ابزار غربالگری برای تخمین خطر ابتلا به دیابت نوع دو می باشد .پرسشنامه ها از طریق مراجعه مستقیم به منازل توسط کمک پژوهشگران به روش مصاحبه مستقیم با واحد های مورد پژوهش واجد شرایط تکمیل گردید.داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 21 مورد آنالیز قرار گرفت . برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از آمار توصیفی، از روش های آمار استنباطی شامل آزمون تی، تحلیل واریانس یک طرفه و همچنین تست آماری دقیق فیشر استفاده شد.یافته ها: نتایج مربوط به امتیازات نشان داد که امتیاز کلی(54%) واحدهای مورد پژوهش کمتر از 7(خطر ابتلای بسیار کم) و 46 درصد بالاتر از 7 (خطر ابتلای خفیف، متوسط، زیاد و خیلی زیاد) بود . همچنین یافته ها بیانگر ارتباط معنی دار بین جنسیت، شغل، تحصیلات و شاخص توده بدنی با نمره خطر ابتلاء به دیابت بوده (p<0/05) و همچنین افرادی که فشار خون بالاتری داشتند نمره ی احتمال ابتلاء به دیابت آنان نیز بصورت معنی داری بالاتر بود(p=0.001).نتیجه گیری: همانطور که نتایج مطالعه نشان داد احتمال بروز دیابت نوع دو در مواردی مانند شاخص توده بدنی محدوده اضافه وزن یا چاقی ، سطح تحصیلات پایین تر و نیز فشار خون بالاتر بیشتر است و با توجه به شیوع بالای بیماری دیابت نوع دو و ماهیت پیشرونده و مزمن آن، می توان با برنامه ریزی و آموزش های هدفمند در کاهش ابتلای به این بیماری و کاهش عوارض متعاقب آن که دامن گیر بیمار و خانواده او و همچنین کادر درمان می شود نقش ایفا کرد.

کلیدواژه ها:

دیابت نوع دو ، شاخص توده بدنی ، پرفشاری خون