ارزیابی مقدماتی تحمل به تنش شوری در چند توده بومی و دورگ خربزه و طالبی ایران

به منظور ارزیابی مقدماتی تحمل ژنوتیپ های خربزه و طالبی به تنش شوری و استفاده از ژنوتیپ های متحمل در یک برنامه بهنژادی، تعداد 23 ژنوتیپ (شامل یکرقم خارجی، دو توده بومی و 20 دورگبین توده های بومی ایرانی خربزه و طالبی) ارزیابی شدند ژنوتیپ ها در مزرعه ای با شوری بالا در رفسنجان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 کشت شد صفات اندازه گیری شده شامل طول ساقه اصلی، تعداد برگ سالم و ناسالم و نسبت آن دو، شاخص سبزینگی و تعداد میوه در هر بوته بودند نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ ها از نظر تمام صفات ارزیابی شده تفاوت معنی داری در سطح یک درصد وجود دارد. دورگ ˈTi×Ki بیشترین نسبت تعداد برگ سالم به ناسالم 3/65 را داشت و کمترین مقدار آن مربوط به دورگ Ti×Du 0/25 بود که کمترین میزان سبزینگی نیز در همین ژنوتیپ مشاهده شد. با توجه به صفات بررسی شده در این پژوهش، رقم آناناسی که یک رقم اصلاح شده است، در شرایط آزمایش نسبت به ژنوتیپ های دورگ ایرانی دارای کمترین تعداد میوه بود 0/75 و برخی از بوته های آن میوه ای تشکیل ندادند. از میان ژنوتیپ های بررسی شده دورگ های Ti×KiوMi×TiوGn×DuوˈSz×Gk در شرایط آزمایش از نظر صفات ارزیابی شده نسبت به رقم آناناسی برتر بودند و جهت استفاده در برنامه بهنژادی و ارزیابی های بعدی برای تحمل به شوری گزینش شدند. بر اساس نتایج به نظرمی رسد در ترکیب های تلاقی که والدهای آنها از گروه طالبی هستند، میزان تحمل به شوری کمتر باشد.

کلیدواژه ها:

تحمل ، تنش شوری ، شاخص سبزینگی ، گزینش ، ملون