بررسی امکان استفاده از اسید استیک و اسید اگزالیک در کنترل کنه واروآی زنبور عسل

بیان مسئله: کنه واروآ یکی از خطرناک ترین انگل های زنبور عسل بوده و سالانه میلیون ها کلنی را در جهان از بین می برد و خسارات بالایی به زنبورداران وارد می کند. استفاده از داروهای شیمیایی ضمن آسیب رساندن به کلنی های زنبور عسل، می تواند باعث باقی ماندن بقایای شیمیایی آن در عسل و موم شود که برای انسان و محیط زیست خطر آفرین است. همچنین استفاده بی رویه از این دارو ها باعث ایجاد و بروز نسل های مقاوم در کنه واروآ گردیده است . هدف پژوهش: هدف از این مطالعه بررسی امکان استفاده از سطوح مختلف اسید استیک و اسید اگزالیک در کنترل کنه واروآ بوده است. روش و چگونگی انجام پژوهش: این مطالعه بر روی 52 کندوی آلوده به کنه واروآ که به لحاظ جمعیتی و ملکه های خواهری یکسان سازی گردیدند، انجام شد. آزمایش در قالب طرح آزمایشی تیمار های کامل تصادفی با آزمایش فاکتوریل 4 * 2 به طور جداگانه برای اسید اگزالیک و اسید استیک که مجموعا در 13 تیمار و 4 تکرار اجرا گردید. سپس دوز های اسید استیک و اسید اگزالیک دی هیدرات به دو روش اسپری و خوراکی در سه نوبت به فاصله یک هفته اعمال گردیدند. اختلاف درصد آلودگی قبل از آغاز آزمایش و پس از آن، به عنوان اثرات اسید های مذکور در کنترل کنه واروآ ثبت شد. یافته ها و نتیجه گیری: طبق یافته ها اثرات متقابل روش مصرف اسید اگزالیک با درصد مصرف آن معنی دار بود ( 01 / 0 > p ). همچنین اختلاف معنی داری بین درصد های مصرف این اسید و همچنین بین روش های مصرف آن در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. بیشترین میزان کنترل کنه در تیمار اسید اگزالیک 4 و 3 درصد به روش اسپری بود که اختلاف معنی داری نداشتند. گفتنی است درصد های مختلف (شاهد، 1 ، 2 ، 3، و 4) مصرف خوراکی این اسید اختلاف معنی داری را نسبت به یکدیگر نشان نمی داد. در حالی که بین روش های مصرف اسید استیک اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. همچنین بین درصد های مصرف این اسید به روش اسپری تفاوت معنی داری بود ( 01 / 0 > p ). البته کلیه تیمارهای اسید استیک به روش اسپری، با گروه شاهد از اختلاف معنی داری برخوردار نبودند. لازم به ذکر است اثرات متقابل روش مصرف با درصد مصرف اسید استیک معنی دار بودند ( 01 / 0 > p). درصد های مختلف (شاهد، 2 ، 3 ، 4) مصرف خوراکی این اسید اختلاف معنی داری نسبت به هم نداشتند. نتایج مطالعه نشان داد که مصرف اسید اگزالیک به روش اسپری در مبارزه با کنه واروآ از پتانسیل بالایی برخوردار است ولی سطوح مختلف اسید استیک در کنترل کنه واروآ کارایی چندانی نداشته است.

کلیدواژه ها:

اسید اگزالیک ، اسید استیک ، روش اسپری ، روش خوراکی ، زنبور عسل ، کنه واروآ