افزایش تحمل آفتابگردان روغنی Helianthus annuus L به تنش کم آبی با مصرف فسفر و لجن فاضلاب

کم آبی به عنوان یکی از محدود کننده ترین عوامل تولید محصول در سرتاسر دنیا سبب کاهش جذب عناصر غذایی و رشد گیاهان می شود. برای افزایش تحمل گیاهان به تنش کم آبی یک راه این است که از تلفیق کودهای شیمیایی و آلی در کشاورزی استفاده شود. لذا، پژوهش حاضر برای بررسی تاثیر فسفر TSP و لجن فاضلاب SS بر برخی ویژگی های رشد آفتابگردان روغنی در شرایط آبیاری مطلوب و محدود انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در دو سال ( 1393 و 1394 ) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل زمان آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب و محدود پس از 60 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A، TSP در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) و S در چهار سطح صفر، 15، 30 و 60 تن در هکتار) بودند. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که تنش کم آبی سبب کاهش معنادار ارتفاع گیاه، قطر ساقه و شاخص کلروفیل برگ ها شد. مصرف 200 کیلوگرم TSP و 60 تن SS در هکتار باعث افزایش معنادار ویژگی های مذکور شد. اثر متقابل ×TSP آبیاری تنها بر ارتفاع گیاه و اثر متقابل SS× آبیاری بر ارتفاع و شاخص کلروفیل معنادار بودند. اثرهای متقابل ×SS×TSP و SS×TSP آبیاری بر تمامی ویژگی های مذکور معنادار بود. به طور کلی، برای افزایش رشد آفتابگردان در شرایط کم آبی مصرف تلفیقی 100 کیلوگرم TSP و 60 تن SS در هکتارتوصیه می شود.

کلیدواژه ها:

آفتابگردان ، تنش کم آبی ، فسفر ، لجن فاضلاب