تبیین راهکارهای بازسازی مساکن در مناطق آسیب دیده در اثر زلزله

یکی از مهم ترین و بارزترین پیامدهای زلزله، ویرانی مناطق مسکونی و بی خانمان شدن ساکنان آن است که تاثیرات مختلفی بر مردم سانحه دیده می گذارد. از این رو یکی از مهم ترین مواردی که پس از وقوع زلزله مطرح می گردد بازسازی مساکن آسیب دیده می باشد. کشور ایران نیز از جمله مناطق زلزله خیز جهان می باشد که به طور متوسط هر چهار سال یک بار در آن، زلزله ای شدید رخ می دهد که پیامد آن تخریب 97 درصد واحدهای روستایی و آسیب کلی 79 درصد واحدهای شهری در منطقه وقوع زلزله خواهد بود. بنابراین بررسی عوامل موثر بر بازسازی مساکن پس از وقوع زلزله و ارایه راهکارهایی به منظور تسهیل عملیات بازسازی، حایز اهمیت ویژه می باشد. در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی به بررسی مبانی نظری مرتبط با این موضوع و تجربیات جهانی و داخلی در خصوص بازسازی مساکن آسیب دیده و راهکارهای ارایه شده به منظور کاهش تلفات ناشی از زلزله پرداخته می شود. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بازسازی مساکن در مناطق آسیب دیده با چالش های زیادی مواجه می باشد؛ به خصوص در مواردی که زلزله در مقیاسی بزرگ رخ می دهد. بافت آسیب دیده با مشکلاتی نظیر نبود دسترسی و کمبود منابع انسانی و اقدامات بازسازی ممکن است با مسایلی نظیر بوروکراسی نهادی، فساد، عدم هماهنگی، بی تجربگی مدیر ساخت و ساز و فشار از سوی سازمان های دولتی و بشردوستانه برای تکمیل پروژه متوقف شوند. پس از اجرای برنامه های بازسازی نیز، مسایل مربوط به مشارکت جامعه، ارتباطات، اسکان مجدد و پذیرش اقدامات از سوی مردم، یک چالش مهم بوده است که باعث می شود پروژه های بازسازی مسکن در برخی موارد با شکست مواجه شوند و افراد مجبور به اصلاح، واگذاری و در برخی موارد تخریب مسکن خود شوند. بنابراین به منظور اجرای یک برنامه بازسازی کارا بایستی تمامی این چالش ها مدیریت شوند.

کلیدواژه ها:

زلزله ، بازسازی ، سانحه ، مساکن آسیب دیده.