مکان یابی پناهگاه های عمومی با رویکرد پدافند غیرعامل (منطقه 21 شهر تهران)

جنگ های شهری ازدغدغه های بشر محسوب شده اند لذا شهرسازی و معماری دفاعی مطابق با اصول پدافندغیرعامل پاسخی در برابر این جنگ ها است از این رو یکی از راه های بسیار موثر برای حفظ جان شهروندان در مقوله دفاع غیرعامل ایجاد فضاهای امن پناهگاهی برای شرایط اضطراری همگام با ایجاد فضاهای با عملکرد عادی می باشد اولین نیاز به احداث چنین فضاهایی انتخاب مکان مناسب در محلات شهری است که باید مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. با توجه به هزینه های بالای احداث فضاهای امن پناهگای، احداث فضاهای چند منظوره به نحوی که در زمان صلح به کاربری خاصی تعلق یابند و در زمان بحران به عنوان فضای امن پناهگای مورد استفاده شوند، امری منطقی و مقرون به صرفه و دارای اهمیت است. بنابراین تحقیق پیش رو با هدف مکان یابی پناهگاه های عمومی و چند منظوره شهری با رویکرد پدافند غیرعامل در شهر منطقه 21 شهر تهران بر پایه مطالعات کتابخانه ای و اسنادی در قالب تحقیقات توصیفی-تحلیلی پرداخته است. بدین منظور، 4 معیار و 15 شاخص موثر بر مکان یابی پناهگاه های عمومی را شناسایی و از طریق نظرسنجی در قالب مصاحبه مشخص و پرسشنامه از متخصصان و با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP به عنوان یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره به تعیین ضرایب اهمیت معیارها پرداخته و در نهایت از طریق همپوشانی لایه های اطلاعاتی و اعمال این ضرایب در نرم افزار Arc GIs، مرجح ترین مکان ها را متناسب با هدف شناسایی کرده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از میان معیارهای معرفی شده بالاترین رتبه درخصوص معیارهای مکانیابی پناهگاه های عمومی با رویکرد پدافند غیرعامل مربوط به سازمان فضایی و به ترتیب پس از محیطی-طبیعی، معیار کالبدی و در نهایت معیار عملکردی قرار دارد.

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، پناهگاه های عمومی ، پدافند غیرعامل ، روش تحلیل سلسله مراتبی