چرخه زندگی گیاه قهوه با نگاهی به امکان سنجی کشت آن در ایران

بیان مساله: قهوه یکی از مهمترین کالاهای کشاورزی در بیش از 70 کشور جهان در منطقه مرطوب حاره و گرمسیری با سطح زیر کشت حدود 10 میلیون هکتار می باشد. تولید جهانی آن 5 میلیون تن قهوه سبز که بیشتر متعلق به گونه Coffea (90%)arabica و گونه (30%)C. canephora می باشد. کشورهای برزیل، کلمبیا و اندونزی برروی هم %50 بازار جهانی این محصول را در اختیار دارند. گونه های مهم اقتصادی آن عبارتند از Coffea arabica، C. canephora و .C.libericaهدف پژوهش: شناخت چرخه زندگی گیاهان اهمیت زیادی در زمان بندی عملیات زراعی دارد، همانند کود دهی، کنترل آفات، بیماریها و علف های هرز و ... شناخت و توصیف مراحل رشد گیاهان توسط روش شناسه بندی مناسب، ایجاد ارتباط را میان پژوهشگران، مروجان و بهره برداران آسان می سازد. زیرا به عنوان زبانی مشترک میان آنها عمل می کند و انتقال یافته های نوین پژوهشی و تجربه های به دست آمده را از یک منطقه به منطقه دیگر را تسهیل میسازد. هدف، شناخت چرخه زندگی قهوه است.روش و چگونگی انجام پژوهش: پس از پیشنهاد شناسه ده دهی(اعشاری) به منظور شناسایی چرخه زندگی غلات توسط زادوکس و همکاران در سال 1974، محققان دیگر به بسط و تعدیل این روش در معرفی مراحل زندگی گیاهان زراعی مهم دیگر پرداختند. در سالهای اخیر و بر همین پایه، یک شناسه یکنواخت ده دهی با عنوان مقیاس BBCH استفاده می شود که با بهره گیری از معیارهای فنولوژیکی و اعداد، شناسه بندی یکنواختی جهت توصیف مراحل مختلف رشد گیاهان به دست میدهد. در بررسی حاضر مراحل رشد گیاه قهوه از جوانه زنی تا برداشت بر اساس منابع معتبر مرور می شود تا ضمن معرفی روشی یکسان جهت معرفی این گیاه، با اشاره به فاکتورهای آب و هوایی، امکان سنجی کاشت این گیاه در ایران نیز بررسی شود.یافته ها و نتیجه گیری: چرخه زندگی این گیاه به 9 مرحله اصلی تقسیم بندی شده که هر مرحله دارای تقسیم بندیهای جزئی تر است. به نظر می رسد با توجه به دمای مناسب این گیاه، در نقاط محدودی از جنوب ایران امکان کاشت آن وجود داشته باشد.

کلیدواژه ها:

گیاهان صنعتی ، قهوه ، فنولوژی ، زراعت