حاشیه نشینی و بررسی ویژگی های اقتصادی- اجتماعی و کالبدی آن در شهرها مورد مطالعه: اسلامشهر

آنچه مسلم است اینکه محدوده سکونتاه های غیررسمی که به دلیل فرسودگی کالبدی و برخوردار نبودن از خدمات شهری مناسب، آسیب پذیر شده اند و ارزش مکانی، محیطی و اقتصادی نازلی دارند گرانی قیمت زمین و افزایش تقاضا جهت احداث واحدهای مسکونی جدید روز به روز انتظارات و توقعات شهروندی را جهت ایاد فضاهای زیستی و سکونتی که برآورده کننده همه نیازها و رفاهیات آن باشد را بالا برده است. وقوع حوادث طبیعی و انسانی تلفات سنگینی را در شهر ها ایجاد می کند. این مسئله توجه به ابعاد آسیب پذیری شهرها و دستیابی به استانداردهای آسایش شهری از منظر پدافند غیرعامل را گریزناپذیر میکند. اسکان غیر رسمی در ایران مانند بسیاری از دیگر کشورهای جهان، پدیده ای روبه رشد است که شهرهای کشور را با مسایل مانند به حاشیه رانده شدن برخی از گروه های آسیب پذیر اجتماعی روبرو ساخت. در عصر حاضر شهرها مهمترین مراکز سکونتگاهی بشر محسوب میشوند و از این رو شاهد تمرکز زیاد جمعیت، سرمایه، مراکز، تاسیسات و... در آنها هستیم. تمرکز و تراکم جمعیت، سرمایه و مراکز و تاسیسات مختلف در شهرها ضمن اینکه دربردارنده آثار و پیامدهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی است، ازنظر دفاعی-امنیتی آنها را به اهدافی استراتژیک در جنگ و حملات نظامی و تروریستی تبدیل نموده است. تجربه جنگهای قرون گذشته و کنونی در عراق، کوزوو، یمن و... نشان میدهد که مراکز و تاسیسات حیاتی شهرها به ویژه زیرساختهای حیاتی مانند زیرساخت آب، برق، انرژی جزء اهداف اولیه واصلی هستند که مورد تهاجم قرار میگیرند. پدافند غیرعامل، در بردارنده مجموعه اصول و ملاحظات دفاعی-امنیتی است که رعایت آنها میتواند به پایداری و بقای سیستم کمک شایانی نماید.در این مقاله اطلاعات به دو روش اسنادی و میدانی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و هدف اصلی آن بررسی نقش شهرداری در عملکرد پیشگیرانه در پدافند غیرعامل با تاکید بر سکونتگاه های غیررسمی است.

کلیدواژه ها:

شهرداریها ، عملکرد پیشگیرانه ، پدافند غیرعامل ، سکونتگاه های غیررسمی