دموگرافی وابسته به دمای زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae) روی ساقه-خوار نیشکر Sesamia nonagrioides (Lep.: Noctuidae)

ساقه خواران نیشکر Sesamia cretica Led. و S. nonagrioides Lef. از مهم ترین آفات مزارع نیشکر در ایران محسوب می شوند. مهمترین دشمن طبیعی این آفات در خوزستان زنبور پارازیتویید تخم Telenomus busseolae Gahan می باشد که نقش قابل توجهی را در تنظیم جمعیت آفت ایفاء می نماید. به منظور مطالعه کارآیی این زنبور دموگرافی آن روی S. nonagrioides در سه دمای 20، 25 و 30 درجه سانتیگراد در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل نرخ خالص تولید مثل به ترتیب 36/46، 58/47 و 02/55 ماده به ازای هر ماده متوسط طول یک نسل 23/37، 50/33 و 45/14 روز و نرخ ذاتی افزایش جمعیت به ترتیب 103/0 ، 164/0 و 278/0 ماده به ازای هر ماده در سه دمای مورد مطالعه تعیین گردید. نتایج تجزیه رگرسیون روی میزبان مورد بررسی نشان داد که دما تاثیر معنی داری روی پارامترهای جدول زندگی و بخصوص روی نرخ ذاتی افزایش جمعیت نشان داد. با توجه به یافته های حاصل از پژوهش حاضر به نظر می رسد زنبور پارازیتویید T. busseolae با دمای بالا سازگاری خوبی نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

جدول زندگی ، نرخ ذاتی افزایش جمعیت ، نیشکر