تاثیر غلظت های مختلف عنصر روی و آستانه سمیت بر برخی خصوصیات رشد گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L. )

عنصر روی یکی از عناصر مهم و ضروری در فرآیند رشد و نمو در گیاهان میباشد، این عنصر در بسیاری از واکنشهای آنزیمی، فرایندهای متابولیکی و سنتز پروتئین نقش اساسی دارد. با وجود این مقدار اضافی آن در خاکها به عنوان فلز سنگین، یک فاکتور محدودکننده رشد برای گیاهان محسوب میشود. به منظور تاثیر غلظتهای مختلف عنصر روی و تعیین آستانه سمیت این عنصر بر خصوصیات رشد و درصد تجمع این عنصر در گیاه بادرنجبویه ) Melissa )officinalis، آزمایشی در شرایط هیدوپونیک در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل محلول غذای کامل هوگلند )شاهد(، محلول غذایی کامل بدون روی، محلول غذایی کامل به همراه غلظتهای مختلف عنصر روی 5(، 10، 20، 40، 80 و 150 قسمت در میلیون( بودند. پس از گذشت شش هفته از رشد گیاهان برخی خصوصیات رویشی گیاه همچون ارتفاع گیاه، طول ریشه، تعداد برگ، وزن تر و خشک به تفکیک ریشه و اندام های هوایی، عدد کلروفیل متر )SPAD( و نجمع عنصر روی در اندامها اندازه گیری شد. نتایج نشان دادندکه با افزایش غلظت روی به بیش از 5 قسمت در میلیون تعداد برگ به طور معنی داری کاهش یافت. افزایش غلظت روی تا 20 قسمت در میلیون تاثیری بر ارتفاع، طول ریشه و وزن خشک اندام های هوایی گیاه در مقایسه با شاهد نداشت اما در غلظتهای بالاتر باعث کاهش رشد گیاه بادرنجبویه و بروز اثرات سمیت در این گیاه شد.. بیشترین وزن خشک ریشه ها با افزایش غلظت روی به بیش از 5 قسمت در میلیون مشاهده شد که با کلیه سطوح تیمار تفاوت معنی داری را نشان داد. با افزایش غلظت عنصر روی تا 20 قسمت در میلیون عدد کلروفیل متر به طور معنیداری )P> %5( در مقایسه با تیمار شاهد افزایش نشان داد. اما با افزایش غلظت در محلول غذایی عدد SPAD در سطح پایین تری نسبت به شاهد قرار گرفت. نتایج نشان دادند افزایش غلظت روی موجب تغییرات معنیداری در تجمع این عنصر در اندامهای هوایی و ریشه بادرنجبویه در مقایسه با تیمار شاهد شد.

کلیدواژه ها:

بادرنجبویه ، عنصر روی ، سمیت ، هیدروپونیک