مروری بر اقذامات و نقاط عطف حفاظت آثار تاریخی در شرایط بحران در ایران معاصر

تحقیقات انجام شده نشان می دهد صرف نظر از حوادث انسان ساز مثل آتش سوزی، جنگ، خرابکاری، بیش از 30 نوع بلایای طبیعی که متحمل ترین آنها در بیشتر نقاط کشور زلزله و سیل می باشد، در کشور ایران وجود دارد. در این مقاله حوادث سال های اخیر ایران همچون زلزله های مهیب، سیل هرج و مرج های دوران انقلاب و دوران دفاع مقدس که منجر به خسارات و آسبی هایی به میراث فرهنگی شده و همچنین برخی اقدامات و تصمیمات راهبردی صورت گرفته توسط مسیولین یا نیروهای مردمی در شرایط بحرانی که منتج به نجات آثار شده، مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر این اهمیت برخی طرح ها و برنامه های پیشنهادی، تکمیل شده یا در دست اجرا در حوزه ی میراث فرهنگ توسط دستگاه های علمی و اجرایی مانند ایجاد بانک اطلاعات اموال، ساخت مخازن امن، آیین نامه ها و ارزیابی شرایط محیطی موزه ها که می توانند نقاط عطف در پیشگیری یا کنترل خطرات تهدید کننده ایفای نقش کنند معرفی شده اند. در نهایت بر اهمیت مستندنگاری آثار، سنجش و پایش مداوم محیط پیرامون آثار به منظور تهیه ی نقشه خطر برای آثار تاریخی و اولویت بندی آنها برای انجام اقدامات پیشگیرانه و نجات بخش، تلاش برای فراهم کردن آمادگی لازم در برابر خطر و شرایط اضطرار در مراکز فرهنگی مثل موزه ها و مراکز اسناد و همچنین تربیت نیروهای مردمی محلی و موسسات غیر دولتی جهت همکاری در شرایط بحران تاکید شده است.

کلیدواژه ها:

زلزله ، جنگ ، آثار تاریخی ، بحران ، حوادث