بررسی آلودگی فلزات سنگین پساب کشتارگاه های دام و طیور و تأثیر آن بر رودخانه قشلاق

تغییر در ویزگی های اجرای تشکیل دهنده ی محیط به طوری که عملکرد طبیعی و تعادل زیستی آنها مختل گردد و به طور مستقیم یا غیرمستقیم منافع و حیات موجودات زنده را به مخاطره اندازد، آلودگی محیط زیست گفته می شود. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت آلودگی فلزات سنگین روی، سرب، کادمیوم و آرسنیک در پساب کشتارگاه های دام و طیور در شهرستان سنندج و تأثیر آن بر رودخانه قشلاق با استفاده از شاخص های مختلف آلودگی می باشد. رودخانه قشلاق یکی از سرشاخه های اصلی رودخانه سیروان است که از ارتفاعات روستای حسین آباد در قسمت شمال شهر سنندج سرچشمه گرفته و در جهت شمال به جنوب جریان دارد و از آب آن برای آبیاری مزارع استفاده می شود، اما پساب کشتارگاه صنعتی دام و کشتارگاه مرغ پر در پایین دست وارد رودخانه قشلاق شده و موجب آلودگی آب می شود و از آنجا که رودخانه برای آبیاری زمین های کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد، لذا بررسی وضعیت آب رودخانه از لحاظ الودگی به فلزات سنگین اهمیت قابل توجهی دارد. در این پژوهش تعداد 8 نمونه از بالادست کشتارگاه دام و مرغ پر، ورودی کشتارگاه دام و مرغ پر، خروجی کشتارگاه دام و مرغ پر و یک کیلومتری پایین دست خروجی کشتارگاه دام و مرغ پر در طول مسیر رودخانه قشلاق به صورت سیستماتیک در فصول تابستان و زمستان با سه بار تکرار برداشت شد و غلظت فلزات با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. کلیه پارامترها و شاخص های آلودگی در مورد هر دو کشتارگاه و برای سیستم های متداول تصفیه ای مقایسه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. کشتارگاه مرغ پر در مقایسه با کشتارگاه صنعتی دام به دلیل اینکه دارای سیستم تصفیه مناسبی نمی باشد از بار آلودگی بیشتری برخوردار می باشد. کشتارگاه های سنتی و دولتی بدترین وضعیت انتشار آلاینده های محیط زیستی را به خود اختصاص داده اند. از سوی دیگر، آزمون مقایسه زوجی، سیستم های تصفیه ای را در کاهش آلاینده ها مؤثر نشان داد. در پایان توسعه واحدهای صنعتی، خصوصی سازی و تغییر نقش دولت از تصدی گری به سیاست گزاری و نظارت به عنوان راهکارهای عملی به برنامه ریزان پیشنهاد شد.

کلیدواژه ها:

پساب کشتارگاه ، فلزات سنگین ، آلودگی رودخانه قشلاق