پهنه بندی خطر آب گرفتگی شهری با استفاده از تصاویر لندست به کمک روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در کلانشهر اهواز

شهرنشینی گسترده به واسطه تغییراتی که بر روی ویژگی های رژیم رواناب های سطحی همانند بیشینه دبی سیل دارد منجر به افزایش خطر ریسک سیل در مناطق شهری می گردد. آگاهی از روند تاثیر شهرنشینی بر رژیم رواناب می تواند نقش مهمی در برنامه ریزی طراحان شهری به منظور اجرای چینش مناسب کاربری اراضی و تناسب کاربری اراضی داشته باشد. در این تحقیق خطر آب گرفتگی شهر اهواز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی استخراج شد. نقشه های مورد استفاده برای پهنه بندی خطر آب گرفتگی شهری در این تحقیق شامل نقشه های سطوح نفوذپذیر، رواناب سطحی، فاصله تا جاده ها و فاصله تا کانال جمع آوری آب می باشد. در ابتدا با استفاده از تصاویر دوره ای لندست در سال های 1364، 1380 و 1392 و به کمک تصویر کوئیک برد، سطوح نفوذناپذیر با استفاده از روش های پیکسل پایه و زیرپیکسل آنالیز آمیختگی طیفی استخراج شد. سپس با استفاده از روش wetspa اقدام به استخراج نقشه رواناب سطحی شد. در انتها با استفاده از نقشه های تولید شده و هم چنین استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، اقدام به پهنه بندی و تولید نقشه های خطرپذیری سیلاب شهری شد. نتایج نشان داد که درصد فضای اشغال شده شهری توسط مناطق ساخته شده از میزان 20/46 درصد در سال 1364 به 40/11 درصد در سال 1392 رسیده است. این افزایش فضای اشغال شده شهری تاثیر مستقیمی بر ویژگی های رواناب دارد که بارزترین آن، تاثیر بر ضریب رواناب سطحی است به طوری که میانگین آن از 0/79 در سال 1364 به میزان 0/86 در سال 1392 رسیده است.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی سیلاب شهری ، ماهواره لندست ، کلانشهر اهواز ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ، رواناب سطحی