توسعه مدل مکانی زمانی طوفان های ریس گرد در منطقه غرب آسیا

طوفان های ریزگرد یکی از مهم ترین چالش های (زیست محیطی در غرب آسیاست و تأثیر مهمی در وضعیت هوا و اقلیم دارند. مناطق خشک و نیمه خشک در غرب آسیا به عنوان یکی از مهمترین کانون ای ریزگرد در جهان محسوب می شود. این پدیده به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر روی زندگی 11 کشور منطقه تأثیر می گذارد، بنابراین تعیین دقیق میزان ریزگرد ساتع شده ضروری است. در مطالعه حاضر از مدلسازی مکانی- زمانی GIS بمنظور ارائه مدل انتشار طوفان های ریزگرد در غرب آسیا بهره برده شده است. به منظور اجرای مدل شرایط منطقه ای همچون رطوبت، بافت و پوشش سطحی خاک و همچنین شرایط جوی همچون پارامترهای باد، دما، فشار هوا مورد استفاده قرار گرفته اند. با تعیین حد آستانه برای سرعت فرسایش باد و رطوبت خاک و اندازه گیری پارامترهای جوی، در صورتی که سرعت باد از سرعت حدآستانه بیشتر و رطوبت خاک کمتر از حد استانه رطوبت باشد، حجم ریزگردهای ساتع شده محاسبه می شود. مؤلفه جدیدی که در این مدل بهره برده شده است، تابع کانون های ریزگرد می باشد، این تابع از توپوگرافی برای شناسایی مناطقی که پتانسیل کانون بودن را دارند، بهره می برد. عملکرد مدل با مؤلفه جدید تست و ارزیابی شده است. نتایج با دادههای 6 ساعتی ایستگاه های سنجش و میانگین فصلی دادههای ماهواره ای ارزیابی شده است و حاکی از آن است که در نظر گرفتن تابع کانون ریزگرد باعث بهبود عملکرد مدل در شناسایی کانون ها و در نتیجه افزایش دقت مدل در تعیین حجم ریزگرد ساتع شده در مطنقه شده است.

کلیدواژه ها:

ریزگرد ، مدل سازی مکانی- زمانی ، GIS ، مدل منطقه ای ، تابع کانون ریزگرد