بررسی عملیاتی و روانشناختی آتش سوزی ساختمان پلاسکو

شرح حادثه:صبح روز پنج شنبه 30 دیماه 1395 قسمتی از طبقه هفتم ساختمان پلاسکو در خیابان جمهوری طعمه حریق شد و در ادامه به طبقات بالایی گسترش یافت و ساختمان 15 طبقه بعد از 3,5 ساعت درحالی فرو ریخت که مسولان ارشد امدادی شهر درمحل حاضر بودند، تعداد 20 شهروند و آتش نشان در این حادثه کشته شدند و مدت عملیات آواربرداری 10 روز بطول انجامید و طی آن حدود 20 هزار تن آوار تو سط خودروهای سنگین جابجا شد. مطابق آمار اورژانس تهران در مدت عملیات 235 نفر آسیب دیدند.در این فاجعه حدود 4000 نفر شغل خود را از دست دادند و حداقل 1500 میلیارد تومان خسارت مالی وارد شد و هیات دولت یک روز عزای عمومی اعلام کرد.با توجه به اینکه نگارنده خود عضو تیم امدادی و در محل حادثه حضور داشته است، مشاهدات مستقیم و بررسی عوامل و مصاحبه با مردم و امدادگران ، بازخوردها و پیگیری های بعدی به واقعی تر شدن این پژوهش کمک شایانی نموده است.از نظر نگارنده بدلیل درگیری کل جامعه ایرانی که از ابتدای عملیات تا تشییع شهدا بطول انجامید و درآینده شاهد بازخوردهای روانی آن در جامعه خواهیم بود وهمچنین با ظهور نشانه و ویژگی های فاجعه در این مقاله از آن بعنوان فاجعه پلاسکو نام خواهیم برد.نقاط قوت:حضور سریع اولین گروه آتشنشان حدود 2 دقیقه بعد از شروع آتش سوزی حضور داوطلبانه جمع زیادی ازآتش نشانان برای کمک رسانی در زمان غیرکاری.ورود سریع ارتش و نیروهای ویژه انتظامی جهت امنیت و کنترل جمعیت حضور قرارگاه خاتم الانبیا با تجهیزات سنگین برای کمک رسانی تشکیل سریع ستاد بحران با ریاست شهردار تهران در روز اول و نزدیکی محل حضور گسترده مردم و دلجویی از آتش نشانانپخش مستقیم 24 ساعته سیما از عملیات نجات و آواربرداریحضور داوطلبان زیادی از هلال احمر – آتش نشانان داوطلب و دیگر مراکز شهرهای ایران نقاط ضعف:عدم همکاری کسبه و مردم عادی در ترک محل و ایجاد ازدحام درمحل حادثه در روز اولبروز سندرمهای غفلت جمعی و همرنگی منفی بین مردم در روز اولتکذیبیه های زیاد خبر از رسانه ملیوجود شایعاتتبدیل حادثه به سانحه وسپس فاجعهعدم آمادگی تیمهای امدادی شهر در بحرانهای گستردهنتیجه گیری وپیشنهادها:با توجه به گستردگی فاجعه به این نتیجه می رسیم که تشکیل کمیته های تخصصی جهت تدوین و بررسی برنامه های عملیاتی و روانشناختی مدیریت بحران حوادث مشابه را موثرتر خواهد نمود. برگزاری مانورهایی مشترک توسط تیم های امدادی برای حوادث مشابه و شدیدتر آموزش شهروندان و بسترسازی برای ایجاد و گسترش رفتارهای جامعه پسند شهروندان در حوادث توجه دولتمردان به پیشگیری وتدوین قانون برای الزام ساختمان های نا ایمن به مرمت و ایجاد آمادگی لازم تجهیز سازمان های امدادی به وسایل آواربرداری سنگین برای وقوع همزمان حوادث مشابه پلاسکو ابعاد بزرگ تری داشت برای دیده شدن و رسانه هایی برای نشان دادن، موضوع اصلی عدم فرهنگ سازی و کم کاری م سیولان در گذ شته است، ولی اکنون در زمان و موقعیت خوبی برای آموزش و تجربه اندوزی قرار داریم، روزهایی که به برکت شهادت آتش نشانان، مردم با رسانه ملی آشتی کرده اند.

کلیدواژه ها:

آتش سوزی ، بررسی عملیاتی ، روانشناختی ، پلاسکو