مطالعه برخی از اثرات مخاطرات طبیعی بر اقتصاد روستایی منطقه سیستان (مطالعه موردی، دهستان چرک )

خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور محسوب میشود که نقش مهمی در توسعه پایدار آن ایفاء مینماید. امروزه فرسایش خاک بهمنزله یک خطر جدی برای بخش کشاورزی مطرح است. باد از جمله عوامل مهم فرسایش دهنده خاک در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود، که به دلیل محدودیت رشد پوشش گیاهی در این نواحی، زمینه را برای فرسایش خاک مهیا نموده و بسته به قدرت خود ذرات ریز آنرا تا فواصل بسیار دور منتقل می نماید. هدف از اجرای این پژوهش بررسی برخی از اثرات مخاطرات طبیعی بر اقتصاد روستایی منطقه سیستان میباشد. فرآیند اجرا در ء این پژوهش براساس روش هزینه جایگزینی مواد مغذی (Method Cost Replacement Nutrient (صورت گرفته است. این مدل که روش هزینه تخلیه مواد مغذی نیز نامیده میشود به دنبال بهبود اراضی فرسایش یافته به سطح قبل میباشد. در این روش، بر مبنای تخلیه مواد غذایی NPK(نیتروژن، فسفر، پتاسیم) با در نظر گرفتن تراز مواد غذای و قیمت خرده فروشی کود شیمیایی هزینه خرید کود شیمیایی لازمبرای حفظ و احیای بهرهوری خاک از طریق هزینههای جایگزینی برآور شد. همچنین وضعیت تولیدات کشاورزی، دامی و مهاجرت بهرهبرداران در دو مقطع زمانی قبل و بعد از بروز طوفانهای شنی مورد بررسی قرار گرفت. برای این هدف 15 به ره بردار (از هر روستا 5 خانوار)که از سال 1375 تا کنون به کار کشاورزی و دامداری اشتغال دارند، انتخاب گردید. انجام این کار بصورت پیمایشی صورت گرفته است. پرسشنامه ابزار این بخش تحقیق بود که برای طراحی آن اسناد و مدارک موجود در زمینه موضوع مرتبط با اثرات اقتصادی فرسایش بادی جمع آوری و نسبت به استخراج شاخصها و معیارهای مناسب با سوالات باز تنظیم و در پرسشنامه استفاده .شد نتایج نشان داد که خسارات مستقیم ناشی از فرسایش بادی در منطقه شامل کود سوپر فسفات، کود اوره، کود سولفات منیزیم و کود سولفات پتاسیم به ترتیب برابر با 100000000 ،1726562500 ،120105000 ، 180157500 و در مجموع 1964725000 ریال میباشد. علاو برآن فرسایش بادی باعث کاهش /7 ،58، 82 درصد سطح زمینهای کشاورزی و واحد دامی بهرهبرداران روستایی گردید.

کلیدواژه ها:

طوفانهای شنی ، سیستان ، خشکسالی ، فرسایش خاک و روش هزینه جایگزینی مواد مغذی