مکانیابی محل اسکان موقت بعد از بحران زلزله بااستفاده از GIS و مدل فازی (مطالعه موردی شهر بم)

اقامت موقت تمام یا بخشی از شهروندان درخارج از محیط سکونت دائمی شان به دلیل بروز بحران (Disaster)یکی از موارد مهم در برنامه ریزی و مدیریت بحران است که تحت عنوان اسکان موقت از آن یاد می شود.انتخاب محل مناسب جهت اسکان با توجه به دسترسی ها، مدیریت زمان و هزینه جهت خدمات رسانی مطلوب و بهینه از ضروریات مدیریت بحران در این مقطع می باشد. در این پژوهش شهر بم به عنوان یکی از بزرگترین شهرستان ها در جنوب شرق استان وبا توجه به استعداد لرزه خیزی بالا به عنوان الگویی به منظور مکان یابی محل های استقرار موقت جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله احتمالی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. بر این اساس در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، از20 فاکتور موثر در امر مکان یابی که برگرفته از شرایط طبیعی، زیر ساختی، اقتصادی و اجتماعی شهر بوده، استفاده شده و در رابطه با تلفیق داده ها از سیستمهای اطلاعات مکانی((GIS و منطق فازی (Fuzzy)و جهت انجام عملیات تلفیق فازی و عملیات مکان یابی اسکان موقت، با توجه به قابلیت های گسترده نرم افزار Arcgis در مسائل آنالیز تصمیم گیری چند معیاره، استفاده شد. سپس با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار (WLC)، نقشه های فازی بدست آمده، تلفیق و مکان های مناسب شناسایی گردیدند. نتایج این تحقیق نشان می دهد در محدوده شهر بم 6 قطعه واجد الشرایط می باشند که پس از تطبیق با کاربریها و مساحت مورد نیاز تعداد 1قطعه به عنوان مکان مناسب جهت استقرار جمعیت در شهر بم در زمان بحران پیشنهاد گردید و در مجموع روش خطی وزن دار علیرغم سادگی آن، دارای کارایی بسیار بالایی می باشد و این قدرت را به تصمیم گیر می دهد که برای عوامل مختلف برحسب درجه اهمیت آن ها، وزن های متفاوتی را اختصاص دهد. در اثر این برتری، نتیجه حاصل از مکان یابی به روش فازی خطی((WLCدر مناطق مانند شهر بم با مساحت بالا کارایی بیشتری نسبت به سایر روش ها دارا می باشد.

کلیدواژه ها:

مکانیابی ، اسکان موقت ، زلزله ، سیستم اطلاعات مکانی ، منطق فازی