بررسی اثر تنش خشکی انتهای دوره رشد بر برخی شاخص های فتوسنتزی ارقام و لاین های گندم

شاخص سبزینگی (SPAD) و فلورسانس کلروفیل برگ پرچم 11 ژنوتیپ گندم در سه شرایط بدون تنش و تنش خشکی انتهای دوره رشد (با و بدون محلول پاشی روی)، بررسی گردید. در مرحله گرده افشانی تفاوت 3 تیمار از نظر عدد SPAD معنی دار نشد. در یک هفته پس از گرده افشانی، عدد SPAD در دو تیمار تنش اندکی افزایش یافت، اما در تیمار بدون تنش تغییر نکرد. در دو هفته پس از گرده افشانی، این شاخص در تیمارهای تنش کاهش یافت که شدت این کاهش در تیمار تنش + روی کمتر بود. ژنوتیپ های گندم از نظر عدد SPAD در هر سه مرحله اندازه گیری تفاوت داشتند، اما بطور کلی، در هر سه مرحله اندازه گیری، رفم ارگ بیشترین و رقم الوند کمترین مقدار SPAD را به خود اختصاص دادند. تنش خشکی پس از گرده افشانی باعث کارآیی فتوشیمیایی سیستم نوری II (نسبت به FV/Fm) به میزان 5/7 درصد شد. محلول پاشی روی، تاثیر معنی داری بر نسبت FV/Fm در شرایط تنش خشکی پس از گرده افشانی نداشت. در شرایط بدون تنش، بیشترین کارایی فتوشیمیایی سیستم نوری II (بر اساس نسبت Fv/Fm) مربوط به ارقام یک کراس روشن، پیشگام و روشن و کمترین مقادیر متعلق به لاین WS-86-14، و ارقام پارسی و سیروان بود. در شرایط تنش خشکی پس از گرده افشانی، لاین WS-82-9 و ارقام الوند و پیشتاز بیشترین و ارقام ارگ و پارسی کمترین مقادیر این پارامتر را داشتند. در شرایط تنش + روی نیز بیشترین مقدار این صفت را رقم الوند داشت و لاین WS-82-9 نیز با آن تفاوت معنی دار نداشت. در تیمار مذکور کمترین مقدار شاخص Fv/Fm مربوط به رقم سیروان بود. بر اساس میانگین سه تیمار، رقم الوند بالاترین کارایی فتوشیمیایی سیستم نوری II را داشت و ارقام یک کراس روشن و پیشگام و لاین WS-82-9 نیز با آن در گروه آماری مشترک قرار داشتند، ارقام پارسی و سیروان و لاین WS-86-14 جزو ژنوتیپ های دارای نسبت Fv/Fm پایین قرار داشتند.

کلیدواژه ها:

شاخص سبزینگی ، فلورسانس کلروفیل ، برگ پرچم ، گندم ، تنش خشکی