توسعه کشاورزی- روستایی در سایه مهاجرت معکوس

امروزه شهرهای بزرگ در نتیجه مهاجرت شهری دهه های گذشته دارای آسیب های زیادی هستند. در مقابل امکانات برخی اقشار،باعث شده آنها به دنبال فضایی برای گذران اوقات فراغت باشند که از مشکلات شهری به دور بوده و با ارزش های والدین خانواده نزدیکترباشد. این تحرک منتج به شکل گیری موج مهاجرت دیگری در خارج از قلمرو شهرها و ایجاد خانه های دوم در روستا های خوش آب وهوای نزدیک شهرهای بزرگ در قالب مهاجرت فصلی معکوس شده است. در این مطالعه از نظریات مهاجرت معکوس و سبک زندگی بهرهبرده ایم. ضمنا، روش کیفی اساس کار بوده و روش کمی در کنار آن استفاده شده است. ابتد ا برای بررسی ساختاری پدیده مهاجرتمعکوس و خانه دوم از ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایش و نیز تکنیک های پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده، در مرحله دوم بهمنظور شناسایی زمینه ها و انگیزه های افراد، از ابزار پرسشنامه استفاده شده و نهایتا با روش تحلیل تماتیک مورد تحلیل قرار گرفتند.جامعه آماری، بخش مرکزی شهرستان فراهان استان مرکزی که شامل 32 روستا بوده و بصورت تمام شماری به روش ترکیبی ارزیابیشدند. نتایج نشان می دهد مهاجرت معکوس در قالب خانه های دوم، بیشتر در روستاهای فارس زبان گسترش یافته، سبک خانه ها سنتیاما با مصالح مدرن و شهری است. در اینجا، مهاجرین ساکن قم و اراک (کمتر از 50 درصد) به منظور گذراندن تعطیلات آخر هفته ومناسبت ها مراجعه دارند در حالیکه ساکنان تهران (بیش از 50 درصد) تنها در ایام مناسبت ها به خانه های دوم مراجعه می کنند. حدود 10درصد مالکان زن بوده، حدود دوسوم بیش از 50 سال سن دارند. تمامی ساکنین نسبت فامیلی داشتند. دوسوم اعلام کردند که در این نوعمهاجرت، ضمن بقا و توسعه کشاورزی-روستایی باعث بروز تشنج و اختلاف میان ساکنین شده و در برخی موارد اثرات اجتماعی- فرهنگیمثبتی چون ایجاد اتحاد و جلب مشارکت در لایروبی قنوات و زیر کشت بردن اراضی بلااستفاده شده است.

کلیدواژه ها:

توسعه روستایی ، توسعه کشاورزی ، خانه دوم ، سبک زندگی ، مهاجرت فصلی معکوس