مدل تملک و آزاد سازی در بافت های فرسوده با روش مهندسی معکوس (نمونه موردی: بافت فرسوده آبکوه مشهد)

بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری بخش اعظمی از سطح شهرهای کشور را تشکیل می‌دهند که دارای طیف گسترده ای از مشکلات کالبدی، عملکردی، ترافیکی و زیست محیطی می‌باشند. نوسازی بافتهای فرسوده شهری با توجه به اهمیت آن در ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان شهر از یکسو و بازتولید ارزش های اقتصادی برای پیشبرد اهداف توسعه‌ای جامعه از سویی دیگر توجه مدیران و پژوهشگران عرصه شهری را به خود جلب کرده است. مدیریت بحران ناشی از زلزله در اینگونه بافتها را می توان بسیج و سازماندهی تمامی امکانات و توانایی های کشور برای مقابله با بحران ناشی از وقوع زلزله و تبدیل آن به شرایط عادی و فرصتی برای بازسازی مطلوب و مناسب مناطق دارای بافت تاریخی با ارزش تعبیر نمود. این امر نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز به عنوان یکی از اهداف حوزه مدیریت شهری قرار گرفته است. در عین حال این گونه بافت‌ها، الگوی تصمیم گیری منعطف و مؤثری جهت هدایت و نوسازی آنها را می‌طلبد. در طراحی این الگوها نه تنها مولفه‌های عام اقتصادی و ملاحظات اجتماعی بلکه میزان تمایل و مشارکت های مردمی و پشتیبانی از این الگوها که به احیاء محیط های سکونتی خود می‌انجامد بسیار موثر است. بر این اساس هدف از این پژوهش، بررسی عوامل تاثیر گذار در هزینه های اجرای طرح و ارائه شاخص های تاثیر گذار در چگونگی نحوه هزینه های تملک در بافت فرسوده آبکوه و ارائه راهبردهای نهایی جهت رسیدن به مدل و فرمول جدید تملک به روش مهندسی معکوس می باشد که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. اطلاعات مورد نظر نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و سازمانی، مشاهده، تصویربرداری و تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید. برای انتخاب جامعه نمونه، از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است و در تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزارهای Excel و Arc GIS بهره گرفته شد و در نهایت راهبردهایی ارائه و روشی جدید برای سنجش و ایجاد فرمول واحد جهت تملک در بافتهای فرسوده پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، تملک و آزاد سازی ، بافت فرسوده ، مهندسی معکوس ، محله آبکوه