علل بروز بحران های ناشی از ضعف قوانین بین المللی آب های مرزی (مطالعه موردی حوضه مشترک ایران و افغانستان)

از میان مجموعه منابع مشترک مرزی، به ویژه در کمربند گرم و خشک جهان، آب یکی از مهم ترین منابع مشترک سرزمینی محسوب می شود و در افق تاریخی با توجه به تجدید پذیری منابع آب، اهمیت آن از منابع تجدیدناپذیر نفت و گاز، فزون تر است.مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که برخی از ابهامات و نقاط ضعف در این قوانین، یکی از عوامل اصلی تنش ها و درگیری های سیاسی بین برخی از کشورها در بهره برداری مشترک از رودخانه های مرزی بوده است. جا دارد در مطالعات پدافند غیرعامل به این قوانین جهت افزایش پایداری و بالا بردن قدرت چانه زنی ذی نفعان قبل از بروز مناقشات و گاهاً بروز تهدیدات نظامی بررسی و تدابیر لازم صورت گیرد.در این مقاله نخست به بررسی گزیده ای از قوانین بین المللی آب های مرزی و بعضی از تنش های ایجادشده بین کشورهای مختلف بر سر آب های مرزی پرداخته می شود سپس نگاه دقیق تری به بحران ها و علت های آنها در مرزهای شرق(ایران و افغانستان) صورت می گیرد. در پایان نیز، برخی از علل ایجاد چالش ها و مشکلات منشأ گرفته از این قوانین جهت دستیابی به صلح پایدار و حل تضاد بین دولت ها و کشورها ، موردبررسی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

حوضه آبی مشترک ، مدیریت بحران ، رودخانه مرزی