بررسی دینامیک حرکت دانه گرده و ارتباط آن با بارآوری درختان پسته در ایستگاه تحقیقات دامغان

حرکت دانه گرده پدیده ای است دینامیک که تحت تاثیر عوامل متعددی نظیر سرعت باد، جهت ورزش باد، نقشه کاشت درختان و نوع رقم ماده و رطوبت نسبی هوا قرار دارد. به منظور اینکه بدانیم در فواصل مختلف از رقم تک نرگرده زا در باغ درختان ماده شاه پسند تراکم گرده به چه صورت است و ارتباط با آوری چگونه است آزمایشی طراحی گردید . در این آزمایش در پای هر درخت ماده که به فاصله 7 متر از یکدیگر بود پایه های چوبی قرار داده شد و بر سطح هر پایه چوبی یک لام ها آغشته به ورقی نازک از وازلین قرار داده شد. لام ها توسط کش به تخت های محکم، سپس روی پایه ای با ارتفاع 2 متری از سطح زمین نصب و در کنار درختان ماده پسته در سه جهت شرقی، شمال شرقی و جنوب شرقی درخت نرتا فاصله 64 متری از درخت نر قرار داده شدند. لام ها هر هشت ساعت یک بار بر اساس فاصله از منبع گرده وتا هفت روز با میکروسکوپ نوری از 13 فروردیت تا 20فروردین 1396 شمارش شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار سس در طرح کاملا تصادفی مورد آنالیز واقع شدند با استفاده از نتایج واریانس مشخص شد که سرعت باد در روزهای اندازه گیری از 4 متر تا 20 متر بر ثانیه متغیر بود بین سه جهت ذکر شده از نظر تراکم دانه گرده تفاوت وجود داشت. و باد غالب از مبنای 330 درجه شمال غربی می وزید ولی سایر باد ها از 110درجه جهت جنوبی و 90 درجه شرقی و 10 درجه شمالی تشخیص داده شد . بطور کلی نتایج نشان داد که تا 16 متر تراکم گرده حداکثر بود و سپس تا 30 متر روند تراکم گرده کاهش ناچیز و بعد از ان روند کاهشی تراکم گرده مشاهده میشد (P<0.05) و از فاصله 60 متری روند تراکم گرده کاهش معنی دار داشت. نتایج نشان داد که بطور کلی بیشترین تراکم گرده تا فاصله 10متری از منبع دانه گرده در روز پنجم باز شدن گل های نر به سمت شرق مشاهده شد. بهترین سرعت باد از نظر تراکم گرده بین 5 تا 10 متر بر ثانیه مشخص گردید. نتایج مقایسه بار آوری با گرده افشانی باز و گرده افشانی کنترل شده در فواصل مختلف از منبع گرده اختلاف معنی داری را نشان نداد . نتیجه مذکور بیان نمود که با وجود کاهش تراکم گرده از فاصله 40 متری منبع گرده اما این کاهش تراکم اثر معنی داری بر بار آوری نداشت

کلیدواژه ها:

بارآوری ، دانه گرده ، دینامیک ، گل نر