تعیین محتمل ترین خسارت ناشی از حریق وانفجار دریک صنعت شیمیایی به روش شاخص حریق وانفجار

مقدمه: خطر آتش سوزی و انفجار از دوجنبه انسانی واقتصادی قابل توجه می باشند. پتانسیل بروز خسارات هرحادثه به ماده شیمیایی مورد استفاده ،فاکتورهای مسبب،شرایط تولید وخصوصیات سایت بستگی دارد.هدف از انجام این پژوهش طبقه بندی ریسک حریق وانفجار درصنعت موردمطالعه،بررسی اقدامات کنترل خسارت موجودوبرآورد محتمل ترین خسارت واقعی ناشی ازحریق وانفجار است. روش کار: براساس پارامترهای تأثیر گذار بر ریسک حریق وانفجار واحدهای فرایندی مهم درصنعت مورد مطالعه انتخاب گردید. سپس بادرنظر گرفتن آیتم های تأثیرگذار برریسک حریق وانفجار وبررسی شرایط فرایند فاکتور مواد،فاکتورخطرات عمومی وخاص برای محاسبه شاخص درهریک از واحدهای فرایندی تعیین شد.درادامه شعاع خطر،ارزش تجهیزات موجود دراین ناحیه وخسارت پایه مشخص شد.درپایان به منظور تعیین خسارت واقعی اقدامات کنترلی موجود در کاهش خسارات ارزیابی گردید. نتایج: از بین واحدهای فرایندی متعدد کارخانه تحت مطالعه تعداد 8 واحدفرایندی مهم از نظر حریق وانفجار انتخاب شد.در این بین واحد فرایندی برج عریان ساز با شاخص حریق وانفجار 226 ومحتمل ترین خسارت 7/ 6 میلیون دلار به عنوان بحرانی ترین بخش کارخانه و واحدفرایندی مخزن نفتا با شاخص 64 وخسارت 36/ 0 میلیون دلار به عنوان کم خطرترین واحد فرایندی شناسایی شدند بحث ونتیجه گیری: مجموعه عوامل تأثیر گذار بر ریسک حریق و انفجار بصورت شاخصی نمایش داده شد که مبنایی برای قضاوت درجة ریسک است. شاخص حریق و انفجار یک تکنیک مناسب برای تعیین نقاط پرخطر وکم خطریک صنعت است. برخلاف تصور اولیه راکتورهای تبدیل کاتالیستی وهیدرودی آلکیلاسیون از درجه ریسک حریق وانفجار کمتری نسبت به برجهای تقطیربرخوردار شدند.همچنین نتایج نشان داد که فرایندهای حاوی گاز از درجه ایمنی بالاتری نسبت به فرایندهای مایع برخوردار می باشند. اقدامات کنترلی موجود بویژه دربخش کنترل حریق باعث کاهش خسارات تا حدود 30 درصد شد. ازطرفی خسارات برآورد شده می توانند به عنوان مبنایی برای حق بیمه ناشی از انفجار وآتش سوزی قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

شاخص حریق وانفجار ، خسارت ، واحدفرایندی ، طبقه بندی خطر