جایگاه معماری و در طراحی شهری در مدیریت راهبردی بحران

همگام با رشد فزاینده شهرها و پیچدگی فرآیندهای درونی جوامع بشری، و افزایش بحران ها و تهدیدات، آسیب پذیری را نیز افزایش داده است؛ و انسان بعنوان محور اصلی آسیب و مقابله شناخته می شود. فضاهای سکونتی و شهری بعنوان مامن و پناه گاه بشری شناخته شده و جزء ضروریات محسوب میگرد. تراکم و ازدحام و تجمع جمعیت در مناطق مختلف شهری وروستایی، در سبر تکامل بشری، همواره با تهدیدات و معضلات مختلفی همراه بوده است. رفع تهدیدات و کاهش آسیب پذیری فضاهای شهری در مقابل مخاطرات امری بدیهی و غیر قابل انکار بوده، که سیاست گذاری و اتخاذ تصمیمات و اجرای متناسب سازی وضع موحود و آمادگی قبلی نقش مهمی خواهد داشت. تاریخ بعنوان عبرت و انعکاس دهنده تجربیات پیشنین از یک سو، و از سوی دیگر علوم و دانش و تکنولوژی ارایه دهنده تصویری گویت از عواقب ناشی از مخاطرات می باشد. شناسایی و ارزیابی پهنه های آسیب پذیر شهری و مدیریت و برنامه ریزی کارآمد مناسب ترین گزینه گذار از بحران و مدیریت راهبردی آن خواهد بود. ارزیابی از پدیده ها و معضلات شهری از قبیل: طراحی های بی هویت و نامناسب، بافتفرسوده، حاشیه نشینی و غیره نشان می دهد که هم اکنون نیز بحران با سطح هشدار ضعیف در حال وقوع بوده؛ و تلفیق با بحران های آتی و غیرمنتظره، فاجعه آفرین خواهد بود. مقابله با بحران ها و تامین ایمنی و امنیت و حفاظت از جان و ما شهروندان، توسعه پایدار را نوید خواهد داد. معماری پایدار و مبتنی بر اصول و طراحی متفکرانه و آینده نگر، راه گشای ایننیاز و آرمان خواهد بود. کاهش ریسک مخاطرات و افزایش بهره وری و استحکام فضاها و کالبدی شهری و سکونتگاهی در برابر بحران های مختلف، افزایش ایمنی را به دنبال داشته، و خطرات ناشی از حوادث و صدمات را به حداقل خواهد رساند. و به عبارت دیگر بمنظور پاسخ به این سوالات تهیه گردیده است : عوامل موثر در میزان آسیب های وارد شده به واحد هایمسکونی به صورت عام کدامند استرتژی های مناسب به منظور کاهش آسیب های ناشی از مواجهه با بحران کدامند راهکارهای مناسب جهت حل معضلات بافت فرسوده، حاشیه نیشینی با رویکرد پدافندغیرعامل و مدیریت راهبردی بحران کدامند بدون رجوع و دستیابی به نتایج سایر پژوهشگران و اساتید و صاحب نظران، توسعه و تکامل در دیدگاه امکان حصول نداشته و نتیجه و تجربیات و تحلیل منطقی و کارآمد میسر نخواهد بود. لذا اهمیت توجه و بکارگیری آراء و نظرات، به ویژه در مبحث بحران و عدم امکان شبیه سازی، مهمترین عامل توجه به تجربیات گران بهاء پیشینیان و اندیشمندان بوده که با ترکیب با دانش و فن آوری قابل ارتقاء و مفید خواهد بود. این پژوهش بگونه توصیفی - تحلیلی و شیوه گردآوری نظرات و آراء و مطالعات اسنادی و تجزیه و نحلیل اطلاعات کتابخانه ای و دیجیتال بوده، که ضمن یادآوری مولفه های کلان و پیشنه موضوعات را نیز مورد توجه قرار داده و در نتیجتا سعی به پاسخ گویی به سوالات مطرحه شده را دارد.

کلیدواژه ها:

معماری ، طراحی شهری ، مدیریت بحران ، پدافند غیرعامل ، توسعه پایدار