بررسی اثر تغییرات اقلیمی و کاربری اراضی بر توزیع مکانی مناطق کشت ذرت در استان خوزستان

تغییر اقلیم یک چالش اساسی برای تولید محصولات کشاورزی بوده و اثرات آن بر اساس ویژگی های محلی هر منطقه و نوع سیستم تولید متفاوت است. به همین دلیل برای کاهش خسارت در تولیدات کشاورزی در وضعیت موجود و استفاده از پتانسیل های در حال ظهور آینده، تعیین تغییرات ایجاد شده در نواحی، ارتقاء ظرفیت سازگاری و تاب آوری از اهمیت بسزایی برخوردار است. از این رو، در این مقاله تلاش گردیده است تغییرات فضایی نواحی مناسب کشت ذرت آینده استان خوزستان با استفاده از سناریوهای تغییر اقلیم تا دهه 2050 شبیه سازی گردد. چارچوب روش شناسی این پژوهش، طبقه بندی آگرو اکولوژیک می باشد. این طبقه بندی با ترکیب دو گروه از مولفه های اقلیمی (دما تحت سناریوهای مختلف) و غیر اقلیمی (کاربری اراضی) شامل خاک، شیب، اراضی فاریاب و مناطق دارای کشاورزی مدیریت شده با استفاده از فرآیند واکاوی سلسله مراتبی انجام شده است. داده های اقلیمی وضعیت موجود و آینده از مرکز بین المللی WorldClim برای سناریوهای RCP 2.6، RCP 4.5 و RCP 6 به ترتیب به عنوان سناریوهای خوش بینانه، میانی و بدبینانه برای 12 مدل GCM تهیه و میانگین گیری گردید. نتایج به دست آمده بیان کرد نواحی مناسب جهت کشت ذرت تا سال 2050؛ 65 % در AEZ1 (اولویت بالا) و 36% برای AEZ2 (اولویت متوسط بالا) کم می شود. و ذرت عمدتا در نواحی شمال غربی استان کشت خواهد شد و نواحی جنوب شرق شرایط کشت خود را از دست می دهند. این درحالیست که در وضعیت فعلی، ناحیه جنوب شرق به عنوان یکی قطب های کشت ذرت استان خوزستان شناخته می شود و استمرار کشت این گیاه صرفا با اتخاذ تدابیر دقیق مدیریتی احتمالا مقدور خواهد بود.  

کلیدواژه ها:

خوزستان ، دما ، ذرت ، سناریو ، طبقه بندی