ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای صفات زراعی و کیفیت دانه در برخی از لاین های خالص آفتابگردان

سال انتشار: 1388
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 466

فایل این مقاله در 10 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJFCS-40-2_011

تاریخ نمایه سازی: 21 فروردین 1397

چکیده مقاله:

تولید ارقام هیبرید پر محصول آفتابگردان از اهداف اصلی برنامه های به نژادی این گیاه میباشد وارزیابی ترکیب پذیری لاینها در راستای انتخاب والدین مناسب جهت تولید ارقام هیبرید ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی ترکیبپذیری عمومی و خصوصی و نحوه کنترل ژنتیکی صفات مختلف زراعی و کیفیت دانه در برخی از لاینهای آفتابگردان انجام شد. در این مطالعه نه لاین خالص آفتابگردان هر کدام با سه لاین نر عقیم تلاقی داده شدند و سپس هیبریدهای حاصل (27 هیبرید) از لحاظ صفات زراعی و کیفیت دانه مورد ارزیابی و داده ها به صورت مدل ژنتیکی فاکتوریل (طرح II کامستاک و رابینسون) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تجزیه شدند. نتایج نشان داد که کنترل ژنتیکی صفات تعداد روز تا گلدهی و رسیدگی و همچنین درصد روغن دانه بیشتر تحت تاثیر آثار افزایشی ژنها بود. مقادیر ترکیب پذیری خصوصی بین هیبریدها برای تعداد روز تا رسیدگی بین 67/3‐ تا 50/4 روز و برای درصد روغن دانه بین 89/2 ‐تا 42/2 درصد تغییرات داشت. در مورد نحوه کنترل ژنتیکی صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن هر دو آثار افزایشی و غیر افزایشی ژن ها دخالت داشتند و دامنه ترکیب پذیری خصوصی بین هیبریدها برای این صفات به 836 تا‐ 802 ،گرم 7/70 تا‐ 9/83 ،سانتیمتر 2/49 تا‐ 2/38 ،سانتیمتر 14/50 تا‐ 10/40 بین ترتیب کیلو گرم در هکتار و 320 ‐تا 343 کیلو گرم در هکتار تغییرات داشت. وجود تنوع ژنتیکی زیاد برای ترکیبپذیری عمومی و خصوصی بین لاینها برای صفات مختلف به ویژه عملکرد دانه و روغن و همچنین صفات مربوط به کیفیت دانه نشان داد که می توان از این تنوع در راستای تولید ارقام هیبرید با عملکرد دانه بیشتر و کیفیت دانه بهتر استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

ترکیب پذیری عمومی و خصوصی ، صفات زراعی ، کیفیت دانه ، آفتابگردان

نویسندگان

قدرت الله سعیدی

استاددانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

عبدالمجید رضایی

استاددانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

ابراهیم فرخی

محقق بخش تحقیقات دانههای روغنی، موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج