اخلاق حرفه ای و حقوق بیمار در مراقبت و درمان: از نگاه حکیم فردوسی

زمینه و هدف: فرهنگ، زیر بنای تعاملات جامعه می باشد و مراقبت و درمان در این بستر جریان دارند. مطالعات نادری به تبیین فرهنگ جامعه در مراقبت و درمان پرداخته اند. شاهنامه فردوسی شاهد معتبری بر ارزش ها، باورها و فرهنگ مردم ایران است. هدف از این مطالعه، انتزاع مضامین اخلاق حرفه ای و حقوقی مراقبت و درمان بیمار در شاهنامه فردوسی می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع تحلیل محتوی با رویکرد کیفی و شیوه تجزیه و تحلیل داده ها با رویکرد استقرایی می باشد. ابیات شاهنامه ویرایش جنیدی از نظر واژه های بیمار ، پرستار ، پزشک و دارو مورد جستجو قرار گرفتند. کلیه داستان هایی که کلمات مورد نظر در یک یا چند بیت آنها وجود داشت همراه با نسخه منثور آن، نوشته دکتر عطاری مطالعه گردید. مقبولیت و عینیت داده ها با مرور و بررسی مجدد و بازبینی محققان همکار بطور مکرر حاصل شد. داده های کیفی مشتمل بر کلمات بدست آمده به صورت استقرایی، طبقه بندی مفهومی شدند. یافته ها: 23 واژه بیمار ، 60 واژه پرستار ، 37 واژه پزشک و 15 واژه دارو در جستجوی شاهنامه یافت شد. نتیجه تحقیق دربردارنده چهار مضمون حقوقی و اخلاقی مسیولیت پذیری (هوشیاری، رازداری و سرعت)، تعامل هیجانی (همدردی و غمگینی همراهیان)، تعامل ارزشی (احترام، سودرسانی و آسایش) و خود مختاری (امتناع از درمان، انتخاب پزشک، سلامت پزشک و معاینه عینی پزشک) بود. نتیجه گیری: توجه به نقش تاریخی کارکنان نظام سلامت با وضوح ارزش ها، می تواند زمینه ساز توسعه اخلاقی و قانونی و پشتوانه ای غنی برای هدایت عملکرد آنها باشد.

کلیدواژه ها:

حقوق بیمار ، اخلاق حرفه ای ، پرستار ، پزشک ، شاهنامه فردوسی