واکاوی مفهوم عدالت در فقه امامیه و حقوق موضوعه

فقهاء در تعریف مفهوم عدالت، تعابیر مختلفی دارند . برخی آنرا از قبیل ملکه دانسته اند و صدور گناهان کبیره را باعث زوال آن می دانند ؛ برخی دیگر اموری مثل « مروت » را قید در تعریف می دانند و برخی دیگر آن را شرط در تعریف تلقی نموده اند . مؤلفه مهم تعریف لغوی و اصطلاحی عدالت « استقامت و دوام » است. در فقه عدل در مقابل فسق به کار رفته است . و غالبا عدالت به حالت روانی راسخی در فرد تعبیر شده که منافاتی با ارتکاب صغائر ندارد و مروت قید در تعریف است نه شرط آن . در مقابل حقوق دانان مفهوم عدالت را ضمن بیان حق و تکلیف فرد و جامعه تعریف نموده اند . در حقوق موضوعه عدالت با اصول ثابتی که علاوه براحترام به اصل ثابت بودن قوانین توانایی تغییر را داشته باشد ملازمه پیدا می کند. اما تعریف روشنی از آن ارائه نشده و می بایست به تعریف مشهور فقهی آن مراجعه کرد. لذا عدالت اعطاء هر حقی به صاحب آن است و عادل کسی است که حقوق و حدود تعیین شده انسانی و الهی را مراعات نماید.

کلیدواژه ها:

عدالت ، فقه ، حقوق موضوعه ، حق ، تکلیف