بزرگنمایی مجازی مولفه های جمعیتی شهر تهران بر روی ریزپهنه های لرزه ای

از دیرباز جان و مال انسان ها مورد تهدید حوادث ناگوار طبیعی از قبیل سیل، توفان، زلزله، آتشفشان، رانش زمین و ... بودند که هر از چندگاهی در یک مکان از جهان باعث کشته شدن تعداد زیادی از مردم شده و خسارات مالی فراوانی را بر جوامع بشری بر جای گذاشته اند. در این میان کشور ما ایران جزء 12 کشور بلاخیز جهان محسوب می شود که به علت قرارگیری آن روی کمربند زلزله خیز آلپ- هیمالیا هر از چندگاهی شاهد رخداد زمین لرزه های فجیعی در آن می باشیم. این در حالی است که تمرکز امکانات و جمعیت رو به رشد در شهرهای بزرگ کشور باعث افزایش بارگذاری های محیطی و اقتصادی و کاهش ضرائب امنیتی بر بستر آنها شده است. تهران به عنوان پایتخت ایران یکی از شهرهایی است که طی قرن اخیر رشد بسیار فزاینده ای در ابعاد جغرافیایی، جمعیتی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی داشته است به طوریکه هر تغییری در آن کل کشور را متحول می نماید. از سوی دیگر بررسی ها و سابقه زلزله در آن حاکی از آن است این شهر جزء شهرهای با خطر بسیار بالای کشور می باشد. این موضوع به همراه بارگذاریهای محیطی و مجازی مذکور باعث کاهش چشمگیر ضرایب امنیتی آن و به تبع آن کل کشور شده است. از این رو بروز یک زلزله بزرگ در آن تمام کشور را آسیب پذیر نموده و حتی یکپارچگی آن را زیر سوال خواهد برد. لذا امروزه نیازمند به مدیریت یکپارچه بحران شهر تهران می باشیم که در آن تمام مولفه موثر در افزایش اثرات زلزله نهادینه شده باشد. از جمله بررسی های صورت گرفته برای این شهر ریز پهنه بندی آن در اثر سناریوهای مختلف زلزله می باشد، لکن این مطالعات تنها بر پایه بررسی های زمین شناسی، زمین ساختی، زلزله شناسی و مهندسی زلزله می باشد و در آن به ابعاد جمعیتی چندان توجهی نمی شود. از این رو در این مقاله سعی شده است تا پهنه بندی های لرزه ای و جمعیتی با یکدیگر تلفیق شده و اثرات جمعیتی بر روی پهنه های لرزه ای به صورت بزرگنمایی مجازی مشخص گردد. در نهایت با بررسی های فوق ریز پهنه بندی های جدیدی ارائه خواهد شد که در آن شهر تهران براساس بزرگنمایی ناشی از مولفه های جمعیتی بر ریز پهنه بندی لرزه ای تقسیم بندی می گردد.

کلیدواژه ها:

زلزله ، سناریو ، مدیریت بحران ، آسیب پذیری