بررسی انواع شیوه های بلاغی در شعر دفاع مقدس دهه هفتاد

بررسی نقشی که حوادث سیاسی و اجتماعی بر روی ادبیات یک کشور می گذارند، یکی از ضروریات هر ملت است. در ایران نیز، مقارن با آغاز جنگ تحمیلی، ادبیات با فصلی نوین مواجه شد که تغییر و تحولات جدید و گوناگونی را باعث گردید. شعر این دوره، که از آن با نام شعر دفاع مقدس یاد می شود، شعری است پر شور، همراه با مضامینی تازه که تا قبل از آن در ادبیات ایران وجود نداشت. دهه هفتاد، دهه ای است که ایران، جنگ را پشت سر گذاشته و بالطبع در ادبیات نیز نوعی دگرگونی رخ می دهد و مضامین، همگام با موضوعات مطرح در جامعه متحول می شوند. در شعر دهه هفتاد، رویکرد شاعران به عناصر بلاغی، یعنی عناصری که شاعر با استفاده از آن می تواند فاصله زیباشناختی را رعایت کند، افزایش یافته و برای هر یک از موضوعات علوم بلاغی، شواهد درخور توجهی را می توان به دست داد. بررسی انواع شیوه های بلاغی، بسیاری از جنبه ها و ظرایف شعری را میتواند آشکار کند. در این جستار شواهد بلاغی در اشعار شاعران این دوره در سه مبحث: معانی، بیان و بدیع مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اگر چه در دوره های نخستین شعر دفاع مقدس، استفاده از عناصر بلاغی، چندان مطرح نبود،اما با گذشت چند سال از شروع جنگ،به تدریج بر ادبیت سروده ها افزوده می شود و شاعران فقط به چه گفتن نمی اندیشند و چگونه گفتن نیز مرکز توجه قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

شعر ، بلاغت ، بیان ، معانی ، بدیع ، دفاع مقدس ، دهه هفتاد.